People against the challenges of the era: The English Department at the Jagiellonian University (1945–1952) – an outline of the problem

Authors

  • Tomasz Pudłocki Uniwersytet Jagielloński, Instytut Historii, Zakład Historii Kultury i Edukacji Historycznej, Kraków

DOI:

https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.18.007.9327

Keywords:

English Department, Jagiellonian University, academic staff, Kosciuszko Foundation

Abstract

This article provides a brief history of the English Department at the Jagiellonian University from 1945 to 1952. It presents the members of the staff and discusses their background and responsibilities as well as problems they faced in the new post-war reality. After the death of Prof. Roman Dyboski, the founder and first Head of the Department, and the arrest of his successor, Prof. Władysław Tarnawski, formerly affiliated with the University of Lvov, the staff were mainly of junior academic ranks, with no involvement in any serious research. Despite that and despite a perennial shortage of space and problems with logistics, the number of students enrolling in the English studies programme would increase each year making the Department grow in size and scope. Thanks to the help of the New York Kosciuszko Foundation, the Department received a collection of several thousands of books, a few young American grantees of the Foundation joined the teaching staff, and some of the outstanding academics and students (e.g. Przemysław Mroczkowski and Alfred Reszkiewicz) obtained funding support to study or conduct research abroad. For ideological reasons, however, Poland’s authorities closed the programme, which ultimately led to the closure of the Department in 1952.

Author Biography

Tomasz Pudłocki, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Historii, Zakład Historii Kultury i Edukacji Historycznej, Kraków

References

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Archiwum Nauki Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (AN PAU/PAN): sygn. KSG 176/45.

Archiwum Nauki Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (AN PAU/PAN): sygn. SG 644/46.

Archiwum Uniwersyteckie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (AKUL): A 293 Przemysław Mroczkowski.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): WHm70 Katedra i Seminarium Filologii Angielskiej 1945–1951.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): WHm 71 Katedra i Seminarium Filologii Romańskiej 1945–1951.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): WHm 72 Katedra i Seminarium Filologii Niemieckiej 1945–1951.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): WHm 73 Katedra i Seminarium Filologii Orientalnej 1945–1951.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): WHm 90 Lektoraty 1945–1951.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): WHm 91 Lektoraty języków obcych – angielski 1945–1951.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): S II 619 Kleczkowski Adam, Michalik Krystyna.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): S III 76 Katedry i Zakłady filologiczne 1945–1953. Zakład filologii angielskiej (Seminarium filologii angielskiej), III 1945 – III 1953.

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ): S III 246 Mroczkowski Przemysław, Tarnawski Władysław.

Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego: sygn. 138/Krzyżanowski Juliusz.

The Kosciuszko Foundation Archives in New York City (KFA): KF XXXII.32 Scholarship application from Poland. Przemysław Mroczkowski, 1946–1963.

The Kosciuszko Foundation Archives in New York City (KFA): KF XXXII.35 Grantees from Poland. Maria Laskowska-Michalska, 1959–1960. List Marii Laskowskiej do Stephena Mizwy [niedatowany, przed 26 XI 1945 r.].

The Kosciuszko Foundation Archives in New York City (KFA): J. MacCracken Files. Listy Jamesa MacCrackena do Stephena Mizwy.

The Kosciuszko Foundation Archives in New York City (KFA): Mizwa’s Archives not sorted, James MacCracken Files (dalej: KFA, J. MacCracken Files). List Krystyny Nedelković z domu Michalik do Stephena Mizwy z 17 I 1946 r.

ŹRÓDŁA DRUKOWANE

Lednicki, Wacław 1967: Pamiętniki, t. 2. Londyn.

Macaulay, Thomas Babington 1995: Lord Clive. Przełożył W. Tarnawski. Rocznik Przemyski 31/3 Literatura i Język, ss. 11–52.

Shakespeare, William 1995: Sonety. Przełożył W. Tarnawski. Rocznik Przemyski 31/3 Literatura i Język, ss. 3–9.

ŹRÓDŁA WYWOŁANE

Rozmowa telefoniczna z Joanną Tarnawską. Kraków-Warszawa, 12 XII 2016 r.

OPRACOWANIA

Dybiec, Julian 2000: W odrodzonej Polsce. [W:] K. Stopka, A.K. Banach, J. Dybiec, Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. ISBN 83-233-1374-1, ss. 184–191.

KPrzemek [Kaszubski, Przemysław] 2016: Wspomnienie o Profesorze Wiktorze Jassemie. Dostęp online: http://wa.amu.edu.pl/wa/node/7256.

Kleczkowski, Adam 1948: Germanistyka, anglistyka i skandynawistyka w Polsce. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Knuth, Rebecca 2006: Burning books and leveling libraries. Extremist violence and cultural destruction. Praeger: Westpoint, Connecticut, London. ISBN 0275990079.

Kuźnicka, Danuta 2012: Grzegorz Sinko. Sylwetka badacza i krytyka teatru. Pamiętnik Teatralny 1–2(241–242), ss. 143–210.

Mroczkowski, Przemysław 1964: Historia katedry filologii angielskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim. [W:] Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Historia katedr. Red. W. Taszycki i A. Zaręba, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe. ISSN 0083-4297, ss. 343–344.

Mazur, Zygmunt 2011: Sto lat Instytutu Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków: Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Perkowska, Urszula 2001: Studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1945–1948/49. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. ISBN 83-233-1527-2.

Podhajecka, Mirosława 2016: A history of Polish-English/English-Polish bilingual lexicography (1788–1947). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. ISBN 978-83-7395-712-1.

Podhajecka, Mirosława, 2018: Lektorzy języka angielskiego w Wilnie i Krakowie w okresie międzywojennym. Próba biograficzna. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne 145/2. W kręgu historii nauki i oświaty. Uniwersyteckie środowiska filologów krakowskich i lwowskich 1850–1939. Red. M. Stinia, T. Pudłocki, ss. 271–301.

Pudłocki, Tomasz 2004: Tarnawski Władysław Hubert. Zeszyty Historyczne WiN-u 22, ss. 207–216.

Pudłocki, Tomasz 2005: Władysław Tarnawski. Cz. 5, Ostatnie lata. Rocznik Przemyski 41/3 Literatura i Język, ss. 97–107.

Pudłocki, Tomasz 2014: Pierwsze stypendystki Fundacji Kościuszkowskiej z Polski w Stanach Zjednoczonych Ameryki (1925–1939). [W:] . Sz. Kozak, D. Opaliński, J. Polaczek, Sz. Wieczorek, W. Zawitkowska (red.), „Człowiek – społeczeństwo – źródło”. Studia dedykowane profesor Jadwidze Hoff. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. ISBN 978-83-7996-114-6, ss. 119–133.

Pudłocki, Tomasz 2015: Trudna rzeczywistość. Listy Władysława Tarnawskiego z więzienia do rodziny (lata 1947–1948). Rocznik Przemyski 51/2(19) Literatura i Język, ss. 111–124.

Pudłocki, Tomasz 2018a: English and German studies at the Jagiellonian University between the two World Wars: the ideal of a scholar and challenges of reality. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne 145/2. W kręgu historii nauki i oświaty. Uniwersyteckie środowiska filologów krakowskich i lwowskich 1850–1939. Red. M. Stinia, T. Pudłocki, ss. 317–338.

Pudłocki, Tomasz 2018b: Challenging the reality – James MacCracken as a lecturer at the Jagiellonian University (1946–1948), mszps złożony do Prac Polonistycznych.

Rożnowska-Szymczakowa, Jadwiga 1993/1994: Bibliografia prac Władysława Tarnawskiego (1885–1951), Rocznik Przemyski 29–30/4(1) Historia Języka i Literatury, ss. 55–70.

Sroka, Marek 2016: American Books to the Rescue. The American Library Association (ALA) and the Postwar Restoration of Polish Libraries, 1944–1948. The Polish Review 61/4, ss. 19–39.

Tarnawski, Władysław 1997a: Brytyjczycy o Polsce i o Polakach. Rocznik Przemyski 33/1 Literatura i Język, ss. 7–22.

Tarnawski, Władysław 1997b: Szekspir Kasprowicza. Rocznik Przemyski 33/1 Literatura i Język, ss. 3–6.

Wełna, Jerzy 1988–1989: Alfred Reszkiewicz 1920-04-19 – 1973-08-21. Polski Słownik Biograficzny XXXI. Dostęp online: http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/alfred-reszkiewicz.

Windsor Lewis, Jack 2003: The contribution to English phonetic studies of Professor Wiktor Jassem. Dostęp online: htttp://www.yek.me.uk/jassem03.html.

Published

12-12-2018

How to Cite

Pudłocki, T. (2018). People against the challenges of the era: The English Department at the Jagiellonian University (1945–1952) – an outline of the problem. Studia Historiae Scientiarum, 17, 151–174. https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.18.007.9327

Issue

Section

SCIENCE IN POLAND