O Marii Skłodowskiej-Curie w 150. rocznicę urodzin

Autor

  • Alicja Rafalska-Łasocha Uniwersytet Jagiellonski, Wydział Chemii, Zakład Chemii Nieorganicznej, Kraków

DOI:

https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.18.018.9338

Słowa kluczowe:

Maria Skłodowska-Curie, promieniotwórczość, odkrycie polonu i radu, jubileusz 150. rocznicy urodzin Marii Skłodowskiej-Curie

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest obchodom 150. rocznicy urodzin dwukrotnej laureatki Nagrody Nobla, odkrywczyni polonu i radu, pierwszej kobiecie profesor Sorbony, która w rankingu zorganizowanym przez periodyk New Scientist uznana została za najwybitniejszą i najbardziej inspirującą uczoną wszechczasów.

W młodości Marii wiele uniwersytetów (w tym także polskie) było zamkniętych dla kobiet, więc Skłodowska studiowała na Sorbonie w Paryżu. Kiedy po studiach nie została przyjęta jako asystentka na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, wróciła do Paryża, poślubiła Piotra Curie i rozpoczęła pracę naukową w jego skromnym laboratorium.

Osiągnięcia naukowe Marii Skłodowskiej-Curie były przełomem w historii nauk ścisłych i podstawą do zastosowania nowych metod w terapiach onkologicznych. Dla obecnych naukowców jest ponadczasowym źródłem inspiracji i jest podziwiana nie tylko za osiągnięcia naukowe, ale także za odwagę w przełamywaniu barier i pomoc w redefiniowaniu roli kobiet w społeczeństwie i nauce.

W dniu 7 listopada 2017 r. świętowaliśmy 150. rocznicę urodzin Marii Skłodowskiej-Curie. W Polsce i za granicą przez cały 2017 rok zorganizowano wiele wydarzeń, upamiętniających jej życie i osiągnięcia. Niektóre z nich, a także niektóre aspekty życia i pracy Skłodowskiej-Curie zostały opisane w niniejszym artykule.

Biogram autora

Alicja Rafalska-Łasocha - Uniwersytet Jagiellonski, Wydział Chemii, Zakład Chemii Nieorganicznej, Kraków

Bibliografia

Brian, Denise 2006: Rodzina Curie. Warszawa: Wydawnictwo Amber.

Centrum Dydaktyczne, Warszawski Uniwersytet Medyczny 2017: Program konferencji „Medicina – Scientia – Cultura”. Dostęp online (12.12.2017): http://msc2017.pl/index.php?id=1.

Cotton, Eugenia 1965: Rodzina Curie i promieniotwórczość. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Curie, Eve 1997: Maria Curie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Curie, Maria 1898: Rayons émis par les composés de l’uranium et du thorium. Comptes rendus de l’Académie des Sciences 126, ss. 1101–1103. Dostęp online (9.12.2017): http://www.academie-sciences.fr/pdf/dossiers/Curie/Curie_pdf/CR1898_p1101.pdf.

Curie, Maria 1921: La radiologie et la guerre. Paris, Librairie Félix Alcan. Dostęp online (9.12.2017): https://www.irphe.fr/~clanet/otherpaperfile/articles/PierreCurie/N0067970_PDF_1_168.pdf.

Curie, Piotr; Mme P. Curie,1898: Sur une substance nouvelle radioactive, contenue dans la pechblende. Comptes rendus de l’Académie des Sciences 127, ss. 175–178. Dostęp online (9.12.2017): http://www.academie-sciences.fr/pdf/dossiers/Curie/Curie_pdf/CR1898_p175_178.pdf.

Curie, Piotr; Mme P. Curie, 1900: Les nouvelles substances radioactives et les rayons qu’elles émettent. Rapports présentés au congrès international de physique, III, ss. 79–114.

Curie, Piotr; Mme P. Curie, Bémont, Gustave 1898: Sur une nouvelle substance fortement radio-active, contenue dans la pechblende, Comptes rendus de l’Académie des Sciences 127, ss. 1215–1217. Dostęp online (9.12.2017): http://www.losavancesdelaquimica.com/wp-content/uploads/1898_NI_CR_1215_Curie_Radiactividad_Pechblenda_BR.pdf.

Ham, Denise 2002–2003: Marie Sklodowska Curie: The Woman Who Opened the Nuclear Age. 21st Century. Science & Technology Magazine 15(4), Winter 2002–2003, s. 59. Dostęp online (9.12.2017): http://21sci-tech.com/articles/wint02-03/Marie_Curie.pdf.

Institut Curie 2017: Film Pour moi Marie Curie, c’est... YouTube. Dostęp online (9.12.2017): https://www.youtube.com/watch?time_continue=11&v=ZgQAGmm1l1s.

Joliot-Curie, Irène 2017: Wspomnienie o Marii Skłodowskiej-Curie. Dostęp online (9.12.2017): http://www.ifpan.edu.pl/ON-1/Historia/art/8mar.pdf.

Kabzińska, Krystyna; Malewicz, Małgorzata; Piskurewicz, Jan; Róziewicz, Jerzy 1994: Korespondencja polska Marii Skłodowskiej-Curie: 1881–1934. Warszawa: Wydawnictwa IHN PAN.

Mould, Richard 2007: Radium History Mosaic. Warszawa: Maria Skłodowska-Curie Memorial Cancer Center and Institute of Oncology.

Muzeum Curie w Paryżu 2017: Program imprez organizowanych przez Muzeum Curie w Paryżu. Dostęp online (9.12.2017): http://musee.curie.fr/visiter/visiteurs-individuels/presentation.

Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie 2017: Program wydarzeń organizowanych przez Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Dostęp online (9.12.2017): http://www.muzeum-msc.pl/historia-muzeum/obchody-rocznicy/146-jubileuszowe-logo-obchodow-150-rocznicy-urodzin-marii-sklodowskiej-curie.

Rafalska-Łasocha, Alicja 2015: Maria Skłodowska-Curie i jej kontakty ze środowiskiem krakowskim. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, ISBN 978-83-7676-221-0. Dostęp online (9.12.2017): http://pau.krakow.pl/index.php/pl/wydawnictwo/publikacje-on-line/inne/alicja-rafalska-lasocha-maria-sklodowska-Curie.

Rafalska-Łasocha, Alicja 2017: Maria Skłodowska-Curie i kwiaty. Wiadomości Uniwersyteckie,

październik 2017, ss. 39–42. Publikacja dostępna online (9.12.2017): http://serwisy.umcs.lublin.pl/wiadomosci/wu_237_net.pdf.

Mme Skłodowska-Curie, Marie 1903: Doctoral thesis by Marie Sklodowska-Curie, 1903. Dostęp online (9.12.2017): https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Doctoral_thesis_by_Marie_Curie_(1903).pdf.

Skłodowska-Curie, Marie 1959: Autobiografia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi w Jagodnem 2017: Urodziny Pani Marii w Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi w Jagodnem. Dostęp online (12.12.2017): http://www.spjagodne.szkolnastrona.pl/index.php?p=new&idg=mg,28&id=226&action=show.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie 2017a: Program imprez organizowanych przez Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Dostęp online (12.12.2017): http://www.umcs.pl/pl/urodzinymarii.htm.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie 2017b: 150. Rocznica Urodzin Marii Curie-Skłodowskiej (1867–2017). Galeria zdjęć. Listopad 2017. Delegacja z Paryża w Zawieprzycach. Dostęp online (12.12.2017): http://www.umcs.pl/pl/galeria-150-rocznica-urodzin-marii-curie-sklodowskiej-umcs-lublin,11942,delegacja-z-paryza-w-zawieprzycach,57387.chtm.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie 2017c: 150. Rocznica Marii Curie-Skłodowskiej 1876–2017. Wiadomości Uniwersyteckie nr 8/237. Dostęp online (12.12.2017): http://serwisy.umcs.lublin.pl/wiadomosci/wu_237_net.pdf.

Wydział Chemii UJ 2017: „Maria Skłodowska-Curie i kwiaty”. Wystawa zorganizowana przez Wydział Chemii UJ. Dostęp online (12.12.2017): http://www.biurokarier.chemia.uj.edu.pl/wystawy/maria-sklodowska-curie-i-kwiaty.

Zapiór, Bronisław 1969: Wpływ dzieła Marii Skłodowskiej-Curie na rozwój nauk chemicznych. Odczyt wygłoszony w Auli UJ w dniu 12 grudnia 1967 roku z okazji obchodu 100 rocznicy urodzin Marii Skłodowskiej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Chemiczne 14, ss. 9–29.

Zapiór, Bronisław 1969: Działalność Marii Skłodowskie-Curie a rozwój chemii. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe Oddział w Krakowie.

Pobrania

Opublikowane

12-12-2018

Jak cytować

Rafalska-Łasocha, A. (2018). O Marii Skłodowskiej-Curie w 150. rocznicę urodzin. Studia Historiae Scientiarum, 17, 501–521. https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.18.018.9338

Numer

Dział

KRONIKA NAUKOWA