O symetrii zjawisk fizycznych, symetrii pola elektrycznego i pola magnetycznego
DOI:
https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.24.002.19575Słowa kluczowe:
symetria, dyssymetria, graniczne grupy punktowe, symetria przyczyn i skutków, symetria pól fizycznych, symetria charakterystyczna zjawiska, symetria charakterystyczna ośrodkaAbstrakt
W pracy klasyczne pojęcie symetrii ograniczone do obiektów geometrycznych (figur, brył), znajdujące swoje źródło w antycznej Grecji, zostało rozszerzone tak, by możliwe było badanie symetrii innych rodzajów obiektów.
Poprzez wprowadzenie pojęcia granicznych grup punktowych i elementów kinematycznych charakteryzujących obiekt, którego symetria jest badana, określono, jakiego typu symetrie wykazują pole elektryczne i pole magnetyczne. Ustalono, że aby możliwe było zachodzenie jakiegoś zjawiska, to charakterystyczna symetria ośrodka musi być zgodna z charakterystyczną symetrią występującego w nim zjawiska. Stwierdzono, także, że elementy symetrii przyczyn muszą znaleźć odzwierciedlenie w symetrii wywołanych skutków.
Bibliografia
Abraham, M.H. 1893: Sur le dimensions de la température absolue. Comptes rendus des séances de l’Académie des Sciences (Reports of meetings of the Academy of Sciences) CXVI, pp. 1123–1124. URL: https://www.biodiversitylibrary.org/item/23725#page/375/mode/1up (access: March 2024).
Bravais, August 1866: Études cristallographiques (Crystallographic studies). Paris, 1866. URL: https://archive.org/details/tudescristallog00bravgoog/page/n9/ mode/2up (access: March 2024).
Curie, Pierre 1884: Sur les questions d’ordre (On the problem of order). Bulletin de la Société française de minéralogie 7(3–4), pp. 89–111. URL: https://www.persee.fr/docAsPDF/bulmi_0150-9640_1884_num_7_3_2342.pdf.
Curie, Pierre 1884: Sur la symétrie (On symmetry). Bulletin de la Société française de minéralogie 7(8–9), pp. 418–457. URL: https://www.persee.fr/docAsPDF/bulmi_0150-9640_1884_num_7_8_1888.pdf (access: March 2024).
Curie, Pierre 1893: À propos des Éléments de Cristallographie physique de M. Ch. Soret. Notes bibliographiques et remarques sur la cristallographie. Archives des sciences physiques et naturelles. 29(3), pp. 337–354. URL: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k299099j/f344.item (access: March 2024).
Fedorow, Jewgraf Stiepanowicz 1891: Simmetrija pravil’nykh sistem figur (Symmetry of regular systems of figures). Zapiski Imperatorskogo Sant-Petersburgskogo Mineralogicheskogo Obshchestva 28, pp. 1–146.
Fedorow, E.[Jewgraf Stiepanowicz] 1892: Zusammenstellung der krystallographischen Resultate des Herrn Schoenflies und der meinigen. Zeitschriff für Krystallographie und Mineralogie 20, pp. 25–75. DOI: 10.1524/zkri.1892.20.1.25.
Jordan, Camille 1868a: Mémoire sur les groupes de mouvements (Dissertation on groups of movements), Annali di Matematica Pura ed Applicata, 2(1), pp. 167–215. DOI: 10.1007/BF02419610.
Jordan, Camille 1868b: Mémoire sur les groupes de mouvements. Annali di Matematica Pura ed Applicata 2(1), pp. 322–345. DOI: 10.1007/BF02419622. [Ed. note: P. Curie incorectly specified the year 1869].
Liebisch, Theodor 1891: Physikalische Krystallographie (Physical Prystallography). Leipzig: Verlag von Veit.
Mallard, (François) Ernest 1879, 1884: Traité de cristallographie géométrique et physique (Treatise on Geometric and Physical Crystallography), Vol.1, Paris 1879 (Geometric Crystallography, Network Theory, and Morphology). URL: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9633225j/f9.item.texteImage; (access: March 2024); Vol 2, Paris, 1884 (Physical crystallography). URL: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k96306628/f9.item.texteImage (access: March 2024).
Riecke, Eduard, Voigt, Woldemar 1892: Die Piëzoelectrischen Constanten des Quarzes und Turmalines (Piezoelectric constants of quartz and tourmaline). Annalen der Physik und Chemie XLV, pp. 523–552. URL: https://archive.org/details/sim_annalen-der-physik_1892_45_3/page/522/mode/2up (access: March 2024).
Schœnflies, Arthur 1891: Krystallsysteme und Krystallstruktur (Crystal systems and crystal structure), Leipzig. URL: https://archive.org/details/krystallsysteme00schogoog (access: March 2024).
Soret, Charles 1893: Éléments de cristallographie physique (Elements of Physical Crystallography), Paris. URL: https://books.google.pl/books?id=FMdKa_CkqFkC&printsec=frontcover&hl=pl&source=gbs_ViewAPI&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false (access: March 2024).
Soret, Charles 1893: De la conductibilité calorifique dans les cristaux (Thermal conductivity in crystals), Journal de Physique, t. II, 2e serie, pp. 241–259.
Thomson, William 1882: Mathematical and Physical Papers, Vol. I, pp. 281. URL: https://archive.org/details/mathematicaland01kelvgoog/ page/280/mode/2up (access: March 2024).
Voigt, Woldemar 1890: Allgemeine Theorie der piezo- und pyroelectrischen Erscheinungen an Krystallen (General theory of piezoelectric and pyroelectric phenomena in crystals), Abhandlungen der königlichen Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen, Vol. 36, Göttingen, pp. 1–99. URL: https://www.zobodat.at/pdf/Abh-koeng-Gesellsch-Wiss-Goettingen_36_0001-0099.pdf (access: March 2024).
Anonim 2022: Free Textbook for College-Level Mineralogy Courses II Ed. In particular chapters 10, 11 and 13. URL: https://opengeology.org/Mineralogy/ (access: March 2024).
Blinowski Andrzej, Ostrowska-Maciejewska Janina, Rychlewski Jan 1996: Two-dimensional Hooke’s tensors − isotropic decomposition, effective symmetry criteria. Archives of Mechanics 48(2), pp. 325–345. URL: https://am.ippt.pan.pl/am/article/view/v48p325 (access: March 2024).
Forte Sandra, Vianello Maurizio 1996: Symmetry Classes for Elasticity Tensors, Journal of Elasticity 43, pp. 81–108.
Hahn, Theo; Klapper, Helmut; Müller, Uwe; Aroyo, Mois Ilia 2016: Section 3.2.1 Point groups and crystal classes. International Tables for Crystallography vol. A, pp. 720–737. URL: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1107/97809553602060000930 (access: March 2024).
Lord Kelvin –Thomson, William 1894: The molecular tactics of a crystal. Oxford: Clarendon Press, p. 27.
Kowalczyk-Gajewska, Katarzyna; Ostrowska-Maciejewska, Janina 2009: Review on Spectral Decomposition of Hooke’s Tensor for All Symmetry Groups of Linear Elastic Material. Engineering Transactions 57 (3–4), pp. 145–183. URL: https://et.ippt.gov.pl/ index.php/et/article/view/172 (access: March 2024).
Nelson, Stephen 2017: Mineralogy, Lecture Notes. URL: https://www2.tulane.edu/~sanelson/eens211/#LectureNotes (access: March 2024).
Ostrowska-Maciejewska, Janina 2007: Podstawy i Zastosowania Rachunku Tensorowego (Fundamentals and Applications of Tensor Calculus), Reports IPPT PAN, Warszawa. URL: http://prace.ippt.gov.pl/IFTR_Reports_1_2007.pdf (access: March 2024).
Paufler, Peter; Filatov, Stanislav 2020; E.S. Fedorov Promoting the Russian-German Scientific Interrelationship. Minerals 10(2), 181. DOI: 10.3390/min10020181. URL: https://www.mdpi.com/2075-163X/10/2/181 (access: March 2024).
Rychlewski Jan 1991a: Symetria Przyczyn i Skutków (Symmetry of Causes and Effects), Warszawa, PWN.
Rychlewski Jan 1991b: Wymiary i podobieństwo (Dimensions and similarity), Warszawa, PWN.
Rychlewski Jan, Ziółkowski Andrzej (translator) 2023: Symmetry, Engineering Transactions, 71, 2, pp. 265–283. URL: https://et.ippt.gov.pl/index.php/et/article/view/2261(access: March 2024). The work is an English translation of Appendix B Symmetry [In:] Jan Rychlewski, Wymiary I podobieństwo, PWN, Warszawa, pp. 171–184, 1991 (1991b).
Scholz, Erhard 1989: Die Symmetriekonzepte der Kristallographie und ihre Beziehungen zur Algebra des 19. Jahrhunderts. In: Symmetrie, Gruppe, Dualität. Science Networks · Historical Studies, vol 1. Birkhäuser Basel. DOI: 10.1007/978-3-0348-9267-4_2.
Szubnikov (Shubnikov) Aleksiej Wasiljewicz, L.I. Man (translator) 1988: On the Works of Pierre Curie on Symmetry, Modern Applied Mathematics and Computer Science, 16(5-8), pp. 357-364. English translation of Russian original O rabotah Pera Kjuri w Obłasti Simmetrii, Uspekhi Fizicheskikh Nauk, 59, pp. 591–602, 1956. URL: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0898122188902258 (access: March 2024).
Weyl, Hermann 1952: Symmetry, Princeton University Press, Princeton.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
