Portrety zagranicznych instytucji wsparcia twórczości naukowej i kulturalnej na łamach rocznika „Nauka Polska” a Fundusz Kultury Narodowej
DOI:
https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.23.012.17703Słowa kluczowe:
Fundusz Kultury Narodowej, Stanisław Michalski, Nauka Polska, król Stanisław August Poniatowski, naukaAbstrakt
W 1928 roku powstał w Polsce Fundusz Kultury Narodowej. Była to państwowa instytucja powstała z inicjatywy uznanego działacza oświatowego i naukowego Stanisława Michalskiego, którą poparli Józef Piłsudski i Prezydent RP Ignacy Mościcki.
W artykule przedstawiono – stanowiące swoisty portret – analizy dotyczące zagranicznych instytucji wsparcia twórczości naukowej i kulturalnej, publikowane w roczniku „Nauka Polska”. Ukazano podobieństwa i różnice między polskim Funduszem a zagranicznymi instytucjami w sferze organizacyjnej oraz w praktycznej działalności.
Bibliografia
AAN – Archiwum Akt Nowych w Warszawie
AN PAN i PAU – Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie
APAN – Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
AZLZ – Archiwum Zygmunta Lubicz Zaleskiego
BJ – Biblioteka Jagiellońska
BN PAU i PAN – Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie
BPP – Biblioteka Polska w Paryżu
PAU – Polska Akademia Umiejętności
PRM – Prezydium Rady Ministrów
AAN, PRM, sygn. 99-27. Statut Funduszu Kultury Narodowej.
AAN, PRM, sygn. 99-27. Uchwała Rady Ministrów z dnia 2 kwietnia 1928 r. w sprawie utworzenia Funduszu Kultury Narodowej.
AAN, PRM, sygn. 99-43. Statut Funduszu Kultury Narodowej Józefa Piłsudskiego.
AN PAN i PAU, PAU I-233a. List Stanisława Michalskiego do Stanisława Kutrzeby z 14 IV 1932.
APAN, Kasa im. J. Mianowskiego, sygn. 47. Artur Śliwiński. Ze wspomnień osobistych o Stanisławie Michalskim.
BJ, Korespondencja Władysława Semkowicza z władzami państwowymi w sprawach organizacji i finansowania prac naukowych oraz oceny książek i pomocy naukowych. sygn. 9572 IV. List Stanisława Michalskiego do Władysława Semkowicza z 13 XI 1929.
BN PAU i PAN, Jan Hulewicz: Materiały i notaty odnoszące się do biografii i działalności Stanisława Michalskiego, rkps 10310. Bolesław Hryniewiecki, „Szturm do Funduszu Kultury Narodowej”.
BPP, AZLZ, Działalność Zygmunta Lubicz Zaleskiego jako Delegata Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego we Francji. Koordynacja działań Funduszu Kultury Narodowej, sygn. 3863. List Stanisława Michalskiego do Zygmunta Lubicz Zaleskiego z 5 III 1931.
Fundación Nacional para Investigaciones Científicas y Ensayos de Reformas. Legislación 1931–1934, Madryt [b. r.].
Fundusz Kultury Narodowej 1937: Fundusz Kultury Narodowej (1928–1937). Zarys działalności, Warszawa 1937.
Kultūras Fonds 1928: Kultūras Fonds 1920–1928, Ryga 1928.
Pierwsze sprawozdanie 1931: Pierwsze sprawozdanie Funduszu Kultury Narodowej 1/III 1928 – 1/IV 1931, Warszawa 1931.
Drugie sprawozdanie 1934: Drugie sprawozdanie Funduszu Kultury Narodowej, Warszawa 1934.
Trzecie sprawozdanie 1937: Trzecie sprawozdanie Funduszu Kultury Narodowej, Warszawa 1937.
Michalski, S. 1933: Michalski S., Ś. p. Władysław Lichtarowicz (1863–1932). Ziemia. Ilustrowany Miesięcznik Krajoznawczy 18(4), ss. 62–65.
Broch, Olaf 1930: Kilka uwag o organizacji nauki w Norwegji, oprac. I. Lunde. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XIII, ss. 107–125.
Frankowski, Eugeniusz 1931: Organizacja nauki w Hiszpanji. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XIV, ss. 213–262.
Fundación Nacional para Investigaciones Científicas y Ensayos de Reformas w Madrycie 1936: Fundación Nacional para Investigaciones Científicas y Ensayos de Reformas w Madrycie. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XXI, ss. 344–346.
Górski, Konrad 1925: Organizacja nauki w Czechosłowacji, Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój V, ss. 350–373.
Kridl, Manfred 1929: Kilka uwag o organizacji nauki w Belgji. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XI, ss. 174–202.
Kronika zagraniczna 1931: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XIV, ss. 292, 306–314, 319.
Kronika zagraniczna 1932: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XV, ss. 356–367, 390–392.
Kronika zagraniczna 1932: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XVI, ss. 123–137.
Kronika zagraniczna 1933: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XVII, ss. 240–257, 270–272, 289–291.
Kronika zagraniczna 1934: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XIX, ss. 429–436.
Kronika zagraniczna 1937: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XXII, ss. 254–257.
Kronika zagraniczna 1938: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XXIII, ss. 243–245.
Kronika zagraniczna 1939: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XXIV, ss. 337–348.
Kruszewska, Felicja 1935: Działalność Fundacyj Rockefellerowskich na polu popierania nauki. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XX, ss. 168–206.
Kutrzeba, Stanisław 1920: Nauka a państwo. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój III, ss. 83–97.
Lichtarowicz, Władysław 1929: Fundusz Kultury w Łotwie. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XI, ss. 288–328.
Małkowski (oprac.), Stanisław 1919: Ankieta poświęcona przyszłości nauki we Francji. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój II, ss. 610–613.
Nowicki, Brunon 1937: Fundusz Kultury w Łotwie. Polska Zbrojna w Kulturę. Dodatek niedzielny Polski Zbrojnej 1 (13), s. 4.
Pollak, Roman 1925: Organizacja nauki we Włoszech (Luźne uwagi). Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój V, s. 307–333.
Pollak, Roman 1929: Nowe usiłowania na polu popierania nauki we Włoszech. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XI, ss. 261–266.
„Polska Zachodnia”, nr 88: 28 III 1928.
Sergescu, Petre 1934: Obecny stan nauki w Rumunji. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój, ss. 200–224.
Stan materjalny nauki i nauczania w Finlandji 1925: Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój V, ss. 374–384.
Stemann, Ingeborg 1925: Organizacja nauki w Danji. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój V, ss. 334–349.
Suchodolski, Bogdan 1929: Opieka nad nauką w Niemczech, Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XI, ss. 203–257.
Suchodolski, Bogdan 1929b: Z dziedziny organizacji popierania nauki w Szwajcarii, Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój XI, ss. 258–260.
Tomcsányi, János 1927: Dzisiejsza organizacja nauki węgierskiej i jej warunki materjalne (Na podstawie danych z roku 1922/23, 1923/24 i 1924/25), Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój 1927 VI, ss. 332–348.
Tomcsányi, János 1931: Dzisiejsza organizacja nauki węgierskiej i jej warunki materjalne. Na podstawie danych z lat ostatnich, Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój 1931 XIV, ss. 177–185.
Tretiak, Andrzej 1927: Nauka w Anglji. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój VI, ss. 276–312.
van Wijk, Nikolas 1927: Organizacja nauki w Holandji, Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój VI, ss. 314–315, 324–325.
Wojciechowski, Jan 1925: Anglja. Współpraca państwa i przemysłu na polu badań naukowych. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój V, ss. 385–392.
Znaniecki, Florian 1923: Organizacja nauki zagranicą: Stany Zjednoczone Ameryki Północnej. Nauka Polska – Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój IV, ss. 487–504.
Dz.U. 1928 nr 43 poz. 420. Ustawa z dnia 31 marca 1928 r. o nadzwyczajnych inwestycjach państwowych.
Dz.U. 1937 nr 55 poz. 424. Ustawa z dnia 16 lipca 1937 r. o Funduszu Kultury Narodowej Józefa Piłsudskiego.
Cultural Endowment 2021: History – Cultural Endowment of Estonia. URL: https://www.kulka.ee/about-us/history (dostęp: 30.08. 2021).
Jaczewski, Bohdan 1930: L’organisation des fonds pour favoriser la science en Europe au cours des vingtiemes années de l’entre – deux – guerres, „Etudes L’Histoire de la sciences et de la technique”.
Jaczewski, Bohdan 1971: Organizacja i finansowanie nauki polskiej w okresie międzywojennym. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Jaczewski, Bohdan 1978: Polityka naukowa państwa polskiego w latach 1918–1939. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Linguerri, Sandra 2000: La Società Italiana per il Progresso delle Scienze: 1907–1930, „Nuncius. Annali di Storia della Scienza” XV (I), ss. 51–78.
Piskurewicz, Jan 1993: W służbie nauki i oświaty. Stanisław Michalski (1865–1949). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki. ISBN 83-900891-0-6.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
