The case of “a crow dressed in borrowed feathers”: Debate of the church historians on plagiarism in the 19th-century Hungary
DOI:
https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.21.023.14054Słowa kluczowe:
plagiat, historiografia, historia kościoła, debata, prasa, Węgry, porównanieAbstrakt
Przypadek „wrony ubranej w cudze pióra”: Debata historyków Kościoła na temat plagiatu na Węgrzech w XIX wieku
Artykuł przedstawia gorącą debatę na temat plagiatu, jaka toczyła się między historiografami Kościoła katolickiego w prasie na Węgrzech w 1841 r. Było to tylko jedno szczególne wydarzenie, w którym uczestniczyło niewielu uczestników, ale ten przypadek jest okazją do zbadania rozwoju podejścia nauk historycznych do zagadnienia plagiatu i uwarunkowań historiografii w Europie Środkowo-Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem historii Kościoła, i porównania ich z uwarunkowaniami panującymi w krajach Europy Zachodniej.
Do interpretacji debaty na temat plagiatu zastosowany zostanie „model sądowy”, ponieważ pisma oskarżonego autora, pokrzywdzonego i świadków przypominają nam o uczestnikach procesu sądowego, w którym do wydania wyroku przez sąd można wskazać okoliczności łagodzące i obciążające, istnieje również przeciwdziałanie; a popełniony czyn rozpatrywany jest także z punktu widzenia praw własności intelektualnej, a także z moralnego i naukowego punktu widzenia.
Bibliografia
ARCHIVE SOURCES
National Széchényi Library of Hungary (Budapest). Manuscripts. Institutiones
historiae ecclesiasticae a Nicolao Cherrier. Tirnaviae, 1836–1837. Oct. Lat. 490.
PRINTED SOURCES
Alzog, Johannes 1843: Universalgeschichte der Christlichen Kirche. Lehrbuch für akademische Vorlesungen. Mainz: Florian Kupferberg.
Cherrier, Nicol.[aus] Joan.[nes] 1836–1837: Enchiridion juris ecclesiastici cum singulari ad alienas confessiones attentione, Tom. I–II. Pestini–Budae: Trattner.
Cherrier, Nicol.[aus] Joan.[nes] 1840–1841: Institutiones historiae ecclesiasticae N.[ovi] F.[oederis], Tom. I–IV. Pestini: Hartleben.
Cherrier, Miklós 1841: Írói rágalmazás, az az czáfolása az […] „Írói orzásnak”. Nagyszombat: Spanraft. [’Authorial Defamation or Refutation of the ’Authorial Theft’]
Cherrier, Miklós 1844: Köz egyháztörténet. Pozsonyban: Belnay. [’Universal Church History’]
Cherrier, Nicolaus J.[oannes] 1853–1854: Epitome Historiae Ecclesiasticae N.F. Tom. I–II. Viennae: Wallishauser.
Cherrier, Miklós 1856: A magyar egyház története. Pest: Heckenast. [‘Church History of Hungary’]
Hergenröther, Joseph 1876: Handbuch der allgemeinen Kirchengeschichte. Bd. I. Freiburg: Herder.
Klein, Antonius 1828: Historia Ecclesiae Christianae, a Nativitate Salvatoris, usque ad obitum Pii VII pontificis maximi. Tom. 1–2. Graz: Christophori Penz. Kurtz, Johann Heinrich 1853: Handbuch der allgemeinen Kirchengeschichte. Bd. I. Mitau: Aug. Neumann’s Verlag.
[N.N. 1841] Dr. Cherrier über den Hermesianismus. Zeitschrift für Philosophie und katholische Theologie 2(3), p. 248. Available online: https://books.google.pl/books?id=wEEEAAAAQAAJ&pg=RA1-PA248.
[N.N. 1842] Geschichte der Christlichen Kirche […]. Zeitschrift für Philosophie und katholische Theologie 3(2), pp. 395–396. Available online: https://books.google.pl/books?id=8EEEAAAAQAAJ&pg=RA2-PA395.
Nagy, Zsigmond 1857: Egyházi történelem Dr. Alzog után. Egerben: Érseki Lyceum. [’Church History according to Dr. Alzog’].
Ruttenstock, Jacob 1832–1834: Institutiones historiae ecclesiasticae N.[ovi] T.[estamenti] Tom. I–III. Viennae: Wallishauser.
Szabó, A. János 1841: Irói orzásnak szemtelen tagadása az az czáfolata az írói rágalmazásnak. S.l.: s.n. [Pest: ?.] [‘Shameless Denial of an Authorial Theft or Refutation of the Authorial Defamation’].
Toldy, Ferenc 1840: Az írói tulajdonról. Budapesti Szemle 1(1), pp. 157–237. [‘On the Authorial Property’].
Toldy, Ferenc 1842: Nem lehet hallgatással mellőznünk […] Athenaeum, 3 April 1842, p. 640. [‘It is impossible to ignore with silence…’]
Udvardy, Ignác 1841a: Írói orzás, Athenaeum, 27 July 1841, pp. 188–191. [‘Authorial Theft’].
Udvardy, Ignác 1841b: Véd-irat […] az „Írói orzás” czímű czikkem mellett. S.l.: s.n. [Veszprém: Tóth.] [‘Defense Writing … to my Article entitled ’Authorial Theft’].
Udvardy, Ignác 1842: Válasz Cherrier Miklósnak Udvardy Ignácztól. Pest: Beimel. [’Answer to Miklós Cherrier from Ignác Udvardy’].
Vass, Ladislaus 1828: Institutiones historiae ecclesiasticae novi foederis. Tom. I. Introductio. Pesthini: Trattner.
Vass, László 1842: Néhány szó ezen Iratra: „Írói rágalmazás az az czáfolása […] „Írói orzásnak” [‘A Few Words on a Pamphlet entitled ’Authorial Defamation or Refutation of the … ’Authorial Theft’] Pesth: s.n.
STUDIES
Anderson, Judy 1998: Plagiarism, Copyright Violation, and Other Thefts of Intellectual Property: An Annotated Bibliography with a Lengthy Introduction. Jefferson NC/London: MacFarland & Company. ISBN 978-0786404636.
Bischofslexikon 2020: Die Bischöfe der Donaumonarchie 1804 bis 1918. Ein amtsbiographisches Lexikon. Bd. I. Hrsg. von Rupert Klieber. Berlin: Verlag Duncker & Humblot. ISBN 978-3-428-15648-1.
Bradley, James E.; Muller, Richard A. 1995: Church History. An Introduction to Research, Reference Works and Methods. Grand Rapids MI: William B. Eerdmans Publishing House. ISBN 978-0802874054.
Breisach, Ernst 1983: Historiography: Ancient, Medieval, & Modern. Chicago/London: University of Chicago Press. ISBN 978-0226072746.
Ceserani, Giovanna 2005: Narrative, Interpretation, and Plagiarism in Mr. Robertson’s 1778 History of Ancient Greece. Journal of the History of Ideas 3(66), pp. 413–436. DOI: 10.1353/jhi.2005.0043.
Deák, István 1992: Historiography of the Countries of Eastern Europe: Hungary. The American Historical Review 4(97), pp. 1041–63. DOI: 10.1086/ahr/97.4.1041. Available online (01.06.2020): https://doi.org/10.1086/ahr/97.4.1041.
Dienes, Dénes; Ugrai, János 2013: History of the Reformed College of Sárospatak. Sárospatak: Hernád. ISBN 978-963-89817-4-5.
Eigen, Edward A. 2009: The Plagiarism of the Heathens Detected: John Wood, the Elder (1704–1754) on the Translation of Architecture and Empire. Journal of the History of Ideas 3(70), pp. 375–397. DOI: 10.1353/jhi.0.0047.
Eigen, Edward A. 2018: On Accident. Episodes in Architecture and Landscape. Edited by Chelsea Spencer. Cambridge MA/London: The MIT Press. ISBN 978-0262534840, pp. 124–153.
Fazekas, Csaba 2006: The Lessons from the Past: The Church–State Relations and the Beginnings of Political Catholicism in Hungary from 1790 to 1848. Central European Political Sciences Review 6(19), pp. 99–115.
Gunst, Péter 2000: A magyar történetírás története. Debrecen: Csokonai. ISBN 963-260-152-1. [‘A History of Historiography in Hungary’].
Hoffer, Peter Charles 2004: Reflections on Plagiarism – Part 2: ‘The Object of Trials.’ Perspectives 3(42), pp. 21–25. Available online (01.06.2020): http://www.historians.org/Perspectives/Issues/2004/0403/0403vie1.cfm.
Howard, Rebecca Moore 1999: The New Abolitionism Comes to Plagiarism. [In:] Perspectives on Plagiarism and Intellectual Property in a Postmodern World. Edited by Lise Buranen and Alice M. Roy. New York: SUNY Press. ISBN 978-0791440803, pp. 87–97.
Introna, Lucas D. 2014: Towards a Post-human Intra-actional Account of Sociomaterial Agency (and Morality). [In:] The Moral Status of Technical Artefacts. Edited by Peter Kroes and Peter-Paul Verbeek. Dordrecht/Heidelberg/New York/London: Springer. DOI: 10.1007/978-94-007-7914-3_3 ISBN 978-94-007-7913-6, pp. 31–54.
Kennedy, Amelia 2019: A Short History of Academic Plagiarism. Available online (01.06.2020): https://www.quetext.com/blog/short-history-academicplagiarism.
Kewes, Paulina 2002: Historizing Plagiarism. [In:] Plagiarism in Early Modern England. Edited by Paulina Kewes. New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0333998410, pp. 1–18.
Kirsch, Johann Peter 1910: History, Ecclesiastical. [In:] The Catholic Encyclopedia. VII. New York: The Encyclopedia Press, pp. 365–380.
LaFollette, Marcel C. 1992: Stealing into Print: Fraud, Plagiarism, and Misconduct in Scientific Publishing. Berkeley/Los Angeles/London: University of California Press. ISBN 978-0520205130.
Lynch, Jack 2002: The Perfectly Acceptable Practice of Literary Theft: Plagiarism, Copyright, and the Eighteenth Century. Colonial Williamsburg Journal 4(24), pp. 51–54.
Mallon, Thomas 1989: Stolen Words: Forays into the Origins and Ravages of Plagiarism. New York: Ticknor & Fields. ISBN 978-0156011365.
Maruca, Lisa 2003: Plagiarism and its (Disciplinary) Discontents. Towards an Interdisciplinary Theory and Pedagogy. Issues in Integrative Studies 21, pp. 74–97. Available online (01.06.2020): https://digitalcommons.wayne.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1007&context=englishfrp.
Mazzeo, Tilar J. 2007: Plagiarism and Literary Property in the Romantic Period. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. ISBN 978-0812239676.
Mezei, Péter 2019: A Development of Hungarian Copyright Law Until the Creation of the First Copyright Act (1793–1884). [In:] Cambridge Handbook on Intellectual Property in Central and Eastern Europe. Edited by Mira Sundara Rajan. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: 1017/9781316661253.003 ISBN 978-1107156364, pp. 37–50.
Randall, Marilyn 2001.: Pragmatic Plagiarism: Authorship, Profit, and Power. Toronto/Buffalo/London: University of Toronto Press. DOI: 10.3138/9781442678736. ISBN 978-1-4426-7873-6.
Richardson, Lisa 2002: Plagiarism and Imitation in Renaissance Historiography. [In:] Plagiarism in Early Modern England. Edited by Paulina Kewes. New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0333998410, pp. 106–118.
Šoltés, Peter 2015: Confessionally Mixed Marriages. Legal Norms and Social Practice in the Kingdom of Hungary up to 1848. Historický časopis 5(63), pp. 813–45. Available online (01.06.2020): https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=682898.
Stearns, Laurie 1999: Copy Wrong: Plagiarism, Process, Property, and the Law. [In:] Perspectives on Plagiarism and Intellectual Property in a Postmodern World. Edited by Lise Buranen and Alice M. Roy. New York: SUNY Press. ISBN 978-0791440803, pp. 5–20.
Steinhauf, Bernhard 1999: Die Wahrheit der Geschichte: zum Status katholischer Kirchengeschichtsschreibung am Vorabend des Modernismus. Frankfurt am Main: Peter Lang. (Bamberger Theologische Studien, 8.) ISBN 978-3631338964.
Tóth, Orsolya 2000: A Conversations-Lexikon-i pör és az írásos hagyomány. [In:] A magyar irodalmi kánon a XIX. században. Edited by József Takáts. Budapest: Argumentum. ISBN 963-9136-56-5. [‘The Conversations Lexicon Trial and the Written Tradition’], pp. 89–100.
Wiener, Jon 2005: Historians in Trouble: Plagiarism, Fraud, and Politics in the Ivory Tower. New York/London: The New Press. ISBN 978-1565848849.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Csaba Fazekas
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
