Wincenty Lutosławski i jego zainteresowanie Stanami Zjednoczonymi Ameryki w świetle korespondencji z Fundacją Kościuszkowską
DOI:
https://doi.org/10.4467/23921749PKHN_PAU.16.005.5261Słowa kluczowe:
Wincenty Lutosławski, Stefan Mierzwa, Roman Dyboski, Fundacja Kościuszkowska, nauka polska, współpraca polsko-amerykańska,Abstrakt
Autor na podstawie odnalezionej korespondencji Wincentego Lutosławskiego ze Stefanem Mierzwą, dyrektorem wykonawczym Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku, obejmującej lata 1926–1930, omawia nieznane fakty z życia wileńskiego filozofa. Lutosławski jawi się w niej jako wielki wielbiciel Teatru Reduta Juliusza Osterwy. Przy okazji wyjawia swoje ambicje ponownego przyjazdu do Stanów Zjednoczonych Ameryki na przełomie lat 20. i 30. XX wieku pod auspicjami fundacji. Z lektury listów wynika, że Lutosławski, skupiony na promowaniu własnej osoby i dorobku, wypowiadał się krytycznie nawet o tych uczonych, którzy, jak Roman Dyboski, byli mu przychylni. Korespondencja potwierdza tym samym nie najlepszą opinię, jaką cieszył się filozof w świecie polskiej nauki.Bibliografia
ŹRÓDŁA ARCHIWALNE
Archiwum Akt Nowych w Warszawie (AAN). Zesp. 503 Ambasada RP w Londynie, sygn. 755, 1038, 1102.
Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie. Spuścizna Wincentego Lutosławskiego, sygn. K III–155.
The Kosciuszko Foundation Archives in New York City (KFA). The Mizwa’s Papers: KF III/32, Correspondence – Henry Noble MacCracken Jan. 8, 1926 – June 9, 1926; KF III/33, Correspondence – Henry Noble MacCracken, Jan. 6, 1927 – Nov. 7, 1927; KF IV.28, Correspondence. Wincenty Lutosławski, Wilno, Poland 1926–1929.
ŹRÓDŁA DRUKOWANE
Dyboski, Roman 1930: Stany Zjednoczone Ameryki Północnej: wrażenia i refleksje. Lwów: Książnica-Atlas.
Lutosławski, Wincenty 1933: Jeden łatwy żywot. Warszawa: F. Hoesick.
Lutosławski, Wincenty 2004: Metafizyka. Tekst do druku przygotował, wstępem i przypisami opatrzył oraz indeks sporządził T. Mróz. Drozdowo: Muzeum Przyrody. ISBN 83-9137-763-6.
OPRACOWANIA
Bałabuch, Henryk 2010: Komparatystyka podróżnicza Wincentego Lutosławskiego z perspektywy iberyjskiej. [W:] Europejczyk w podróży 1850–1939. Red. E. Ihnatowicz, S. Ciara. Warszawa: Neriton. ISBN 978-83-7543-129-2, ss. 153–170.
Bela, Teresa 2000: Roman Dyboski (1883–1945). [W:] Uniwersytet Jagielloński. Złota Księga Wydziału Filologicznego. Pod red. Jana Michalika i Wacława Waleckiego. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. ISBN 83-7188-298-X, ss. 286–288.
Bela, Teresa; Mańczak-Wohlfeld, Elżbieta 1997: Professor Roman Dyboski: Founder of English studies in Poland. Proceedings of the Commemorative Conference for Roman Dyboski (1883–1945), Kraków, 1–2 June 1995. Kraków: Universitas. ISBN 83-7052-891-0.
Dopierała, Kazimierz 1992: Fundacja Kościuszkowska. Zarys dziejów. Poznań: Zakład Badań Narodowościowych PAN. ISBN 83-8537-607-0.
Helsztyński, Stanisław 1968: Wstęp. [W:] DYBOSKI Roman: Wielcy pisarze amerykańscy. Warszawa: PAX. ISBN 83-8615-628-7.
Kalisz, Zbigniew 1983: Sprawa wydania „The Polish Nation” w świetle korespondencji Wincentego Lutosławskiego z Władysławem Zamoyskim. Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej z. 20, ss. 213–225.
Krajewska, Zofia 1968: Roman Dyboski (1883–1945). Katowice: Śląsk.
Krzyżanowski, Julian 1957: Roman Dyboski i jego dzieło. [W:] DYBOSKI Roman: Sto lat literatury angielskiej. Warszawa: PAX.
Laskowska, Maria; Tarnawski, Władysław 1946: Dyboski Roman. [W:] Polski słownik biograficzny. Kraków: Polska Akademia Umiejętności. ISBN 83-0400-148-9, ss. 33–35.
Majkowska, Rita; Fijałek, Elżbieta (red.) 2010: Wincenty Lutosławski 1863–1954. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 19 listopada 2004 r. Kraków: Polska Akademia Umiejętności. ISBN 978-83-7676-051-3.
Mizwa, Steven P. 1972: The Story of the Kosciuszko Foundation. How It Came About? New York: The Kosciuszko Foundation. ISBN 1-5739-2035-5.
Mróz, Tomasz 2003: Wincenty Lutosławski – polskie badania nad Platonem, Zielona Góra: nakładem autora, ISBN: 83-9205-220-X.
Mróz, Tomasz 2004: Wincenty Lutosławski i Stefan Pawlicki. Spory i ich konsekwencje: referat wygłoszony na posiedzeniu Komisji Historii Nauki PAU w dniu 23 czerwca 2004 r. Kraków: Polska Akademia Umiejętności Komisja Historii Nauki.
Mróz, Tomasz 2007: Wincenty Lutosławski w Wilnie (1919–1931). Próby sprowadzenia M. Borowskiego, powołanie T. Czeżowskiego i doktorat B. Woyczyńskiego. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki R. 52, 2007/3–4, ss. 97–130.
Mróz, Tomasz 2008: Wincenty Lutosławski 1863–1954. Jestem obywatelem utopii. Kraków: Polska Akademia Umiejętności. ISBN 978-83-6018-383-0 (Komisja Historii Nauki. Monografie, 15).
Mróz, Tomasz 2012: Platon w Polsce 1800–1950. Typy recepcji – autorzy – problemy. Fundamenta. Studia z Historii Filozofii, LXXIV, Kęty.
Musiał, Jan 2013: Wincentego Lutosławskiego listów kilka do Jana Gwalberta Pawlikowskiego. Przyczynek do dziejów recepcji późnej twórczości Juliusza Słowackiego. Rocznik Przemyski, t. 49, z. 2 Literatura i Język, ss. 3–11.
Obsulewicz, Beata K. 2010: Realne koszta tanich podróży. O Wincentym Lutosławskim i jego wrażeniach iberyjskich. [W:] Europejczyk w podróży 1850–1939. Red. E. Ihnatowicz, S. Ciara. Warszawa: Neriton. ISBN 978-83-7543-129-2, ss. 171–192.
Pogonowska, Ewa; Piechota, Magdalena 2009: Oczami Europejczyka – Romana Dyboskiego wizja Rosji i Stanów Zjednoczonych. [W:] Czytanie Dwudziestolecia, t. 2. Red. Elżbieta Hurnikowa, Elżbieta Wróbel. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza. ISBN 978-83-7455-099-4; ss. 159–174.
Pudłocki, Tomasz 2013: Archiwum Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku – zapomniana skarbnica do dziejów nie tylko nauki polskiej. Prace Komisji Historii Nauki PAU XII, ss. 67–79. Publikacja dostępna online: http://pau.krakow.pl/PKHN-PAU/pkhn-pau-XII-2013-5.pdf.
Pudłocki, Tomasz 2014: Pierwsze stypendystki Fundacji Kościuszkowskiej z Polski w Stanach Zjednoczonych Ameryki (1925–1939). [W:] „Człowiek – społeczeństwo – źródło”. Studia dedykowane profesor Jadwidze Hoff. Red. Sz. Kozak, D. Opaliński, J. Polaczek, Sz. Wieczorek, W. Zawitkowska. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. ISBN 978-83-7996-114-6, ss. 374–389.
Pudłocki, Tomasz 2015a: Ambasadorzy idei. Wkład intelektualistów w promowanie pozytywnego wizerunku Polski w Wielkiej Brytanii w latach 1918–1939. Kraków: Historia Iagellonica. ISBN 978-83-62261.
Pudłocki, Tomasz 2015b: Z dziejów relacji polsko-amerykańskich – Roman Dyboski jako wykładowca Uniwersytetu Chicagowskiego. [W:] Amico, socio et viro docto. Księga ku czci profesora Andrzeja Kazimierza Banacha. Red. Tomasz Pudłocki, Krzysztof Stopka. Kraków: Historia Iagellonica. ISBN 978-83-6508-003-2, ss. 243–264.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Tomasz Pudłocki
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.