Słowa kluczowe
wojna rosyjsko-ukraińska
bezpieczeństwo energetyczne
Abstrakt
Bezpieczeństwo energetyczne jest jednym z najważniejszych sektorów bezpieczeństwa współczesnych państw, podstawą ich sprawnego funkcjonowania, rozwoju i budowania potencjału gospodarczego. Przed inwazją na Ukrainę w 2022 r. Federacja Rosyjska była jednym z głównych dostawców surowców energetycznych do Europy. Wybuch wojny zmusił państwa europejskie do przedefiniowania swoich polityk energetycznych oraz dywersyfikacji źródeł i dostawców. W artykule przeanalizowano, na podstawie opracowań naukowych, aktów prawnych, międzynarodowych raportów oraz źródeł internetowych, wpływ wojny w Ukrainie i sankcji nałożonych na Federację Rosyjską na bezpieczeństwo energetyczne w Europie.
Informacja
Artykuł powstał na podstawie pracy magisterskiej pt. Bezpieczeństwo energetyczne Europy w świetle wojny na Ukrainie, obronionej na Wydziale Bezpieczeństwa, Logistyki i Zarządzania Wojskowej Akademii Technicznej. Autorka wykorzystała fragmenty rozdziału 1. Bezpieczeństwo energetyczne oraz rozdziału 4. Wpływ wojny na Ukrainie na bezpieczeństwo energetyczne Europy. Praca została nagrodzona w XIII edycji konkursu Szefa ABW na najlepszą pracę doktorską, magisterską lub licencjacką dotyczącą bezpieczeństwa państwa w kontekście zagrożeń wywiadowczych, terrorystycznych, ekonomicznych.
Bibliografia
Bezpieczeństwo energetyczne. Koncepcje, wyzwania, interesy, J. Gryz, A. Podraza, M. Ruszel (red.), Warszawa 2018.
Klare M.T., Energy Security, w: Security Studies: an Introduction, P.D. Williams, M. McDonald (red.), London–New York 2008, s. 483–496.
Misiągiewicz J., Bezpieczeństwo energetyczne Unii Europejskiej. Implikacje nowych projektów infrastruktury gazociągowej w Europie, Lublin 2019.
Młynarski T., Tarnawski M., Źródła energii i ich znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego w XXI wieku, Warszawa 2016.
Popławska J., Dywersyfikacja źródeł energii jako metoda uniezależnienia energetycznego państwa, „Studia de Securitate” 2018, nr 8, s. 107–117. https://doi.org/10.24917/20820917.8.8.
Tomaszewski K., Bezpieczeństwo energetyczne państwa, w: Trzy wymiary współczesnego bezpieczeństwa, S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Warszawa 2014, s. 202–219.
Źródła internetowe
A 10-Point Plan to Reduce the European Union’s Reliance on Russian Natural Gas, IEA, marzec 2022 r., https://www.iea.org/reports/a-10-point-plan-to-reduce-the-european-unions-reliance-on-russian-natural-gas [dostęp: 1 VI 2024].
Archive:EU energy mix and import dependency, Eurostat, 4 III 2022 r., https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Archive:EU_energy_mix_and_import_dependency [dostęp: 3 VI 2024].
Austria passes EUR 300m subsidy budget for green energy, Renewables Now, 7 IV 2022 r., https://renewablesnow.com/news/austria-passes-eur-300m-subsidy-budget-for-green-energy-780126/ [dostęp: 1 VI 2024].
Ceny energii i bezpieczeństwo dostaw, Rada UE i Rada Europejska, 24 IV 2024 r., https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/energy-prices-and-security-of-supply/ [dostęp: 28 IV 2024].
EU gas consumption decreased by 19%, Eurostat, 21 II 2023 r., https://ec.europa.eu/eurostat/en/web/products-eurostat-news/w/DDN-20230221-1 [dostęp: 26 IV 2024].
Kardaś S., Łoskot-Strachota A., Dywersja na gazociągach Nord Stream 1 i Nord Stream 2, OSW, 29 IX 2022 r., https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-09-29/dywersja-na-gazociagach-nord-stream-1-i-nord-stream-2 [dostęp: 24 IV 2024].
Mańkowicz S., Transformacja energetyczna w obliczu wojny na Ukrainie, EURACTIV.pl, 7 IV 2022 r., https://www.euractiv.pl/section/energia-i-srodowisko/news/transformacja-energetyczna-wojna-ukraina-srodowisko-energetyka-oze-polska-dywersyfikacja-surowce/ [dostęp: 26 IV 2024].
Nowak Z., UE i OZE – od walki o klimat do walki z Rosją, PISM, 31 VIII 2022 r., https://www.pism.pl/publikacje/ue-i-oze-od-walki-o-klimat-do-walki-z-rosja [dostęp: 24 IV 2024].
REPowerEU at a glance, Komisja Europejska, https://commission.europa.eu/strategyand-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal/repowereu-affordable-secureand-sustainable-energy-europe_en [dostęp: 1 VI 2024].
Russia Energy Profile: Third-Largest Producer Of Petroleum And Other Liquids – Analysis, Eurasia Review, 20 XII 2021 r., https://www.eurasiareview.com/20122021-russia-energy-profile-third-largest-producer-of-petroleum-and-other-liquids-analysis/ [dostęp: 22 IV 2024].
Rynkowe skutki rosyjskiej inwazji na Ukrainę: reakcja UE, Rada UE i Rada Europejska, 15 I 2024 r., https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eu-response-ukraine-invasion/impact-of-russia-s-invasion-of-ukraine-on-the-markets-eu-response/ [dostęp: 26 IV 2024].
Skąd UE czerpie gaz?, Rada UE i Rada Europejska, 21 III 2024 r., https://www.consilium.europa.eu/pl/infographics/eu-gas-supply/ [dostęp: 24 IV 2024].
Wiech J., Energetyczna Wielka Smuta. Rosja przeżywa naftowo-gazowe załamanie, Energetyka24, 18 I 2023 r., https://energetyka24.com/gaz/analizy-i-komentarze/energetyczna-wielka-smuta-rosja-przezywa-naftowo-gazowe-zalamanie-komentarz [dostęp: 24 IV 2024].
Wiśniewska I., Gazprom w 2022 roku: spadek wydobycia i eksportu, wzrost zysku, OSW, 12 I 2023 r., https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2023-01-12/gazprom-w-2022-roku-spadek-wydobycia-i-eksportu-wzrost-zysku [dostęp: 1 VI 2024].
World Energy Outlook 2022, IEA, październik 2022 r., https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2022 [dostęp: 1 VI 2024].
Wpływ rosyjskiej inwazji na europejską energetykę, PISM, 4 III 2022 r., https://www.pism.pl/publikacje/wplyw-rosyjskiej-inwazji-na-europejska-energetyke [dostęp: 24 IV 2024].
Zaniewicz M., Rosyjska ropa znika z Europy, Forum Energii, 9 II 2023 r., https://www.forum-energii.eu/pl/blog/ropa [dostęp: 22 IV 2024].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego