Słowa kluczowe
zamach
zbrodnia
przygotowanie
destabilizacja państwa
Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie problematyki szczególnej prawnokarnej ochrony Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W nawiązaniu do przedwojennego ustawodawstwa został poddany analizie art. 134 Kodeksu karnego, kryminalizujący zachowania będące
zamachem na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, który postrzegany nie jako konkretna osoba, lecz jako podmiot uosabiający
majestat Rzeczypospolitej Polskiej jest jednym z głównych gwarantów sprawnego i niezakłóconego funkcjonowania organizmu
państwowego. Zamach na osobę sprawującą ten urząd może być początkiem zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej destabilizacji
państwa, a zagrożenie jego bezpieczeństwa pojawia się już w momencie przygotowań do popełnienia tego przestępstwa. Autor nie
neguje przy tym faktu, że ten przepis wzmacnia także ochronę życia i zdrowia tej osoby, uznaje jednak, że jest to uboczny przedmiot
ochrony. W artykule przedstawiono argumenty przemawiające za penalizacją wszelkich zachowań noszących znamiona przygotowania
do zbrodni zamachu na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wzorem twórców Kodeksu karnego z 1932 r.
Bibliografia
Bafia J., Mioduski K., Siewierski M., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1977.
Bojarski M., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w: Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, M. Bojarski (red.), Warszawa 2012.
Budyn-Kulik M., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w: Kodeks karny. Komentarz, M. Mozgawa (red.), Warszawa 2012.
Dziadzio A., Powszechna historia prawa, Warszawa 2022.
Góral R., Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa 2007.
Górka G., Prawnokarna ochrona Prezydenta Rzeczypospolitej, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2014, nr 3, s. 31–58.
Hoc S., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej – ocena regulacji prawnej i propozycja zmian, w: Zmiany w polskim prawie po wejściu w życie Kodeksu karnego z 1997 roku, T. Bojarski i in. (red.), Lublin 2006.
Hoc S., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w: Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, T. Dukiet-Nagórska (red.), Warszawa 2012.
Kardas P., Przestępstwa przeciwko Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 117–277 k.k., A. Zoll (red.), Warszawa 2013.
Kardas P., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 117–211a, cz. 1, W. Wróbel, A. Zoll (red.), Warszawa 2017, s. 107–207.
Kłączyńska N., Komentarz do art. 134 Kodeksu karnego, w: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, J. Giezek (red.), Lex 2014.
Krajewski R., Przestępstwo zamachu na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, w: Prawne i gospodarcze podstawy bezpieczeństwa, S. Kamosiński, T. Kuczur, J. Laskowska (red.), Bydgoszcz 2015, s. 15–22.
Krukowski A., Zdrada dyplomatyczna, w: System prawa karnego. O przestępstwach w szczególności, t. 4, cz. 1, Wrocław 1985.
Kulesza J., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do art. 117–221, M. Królikowski, R. Zawłocki (red.), Warszawa 2013.
Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1938.
Makowski W., Zbrodnie stanu, Warszawa 1924.
Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010.
Michalska-Warias A., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w: Kodeks karny. Komentarz, T. Bojarski (red.), Warszawa 2012, s. 309.
Peiper L., Komentarz do Kodeksu karnego, prawa o wykroczeniach i przepisów wprowadzających wraz z niektóremi ustawami dodatkowemi i wzorami orzeczeń do prawa o wykroczeniach, Kraków 1933.
Peiper L., Komentarz do Kodeksu karnego, prawa o wykroczeniach, przepisów wprowadzających obie te ustawy, Kraków 1936.
Sójka-Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006.
Stefański R.A., Prawo karne materialne. Część szczególna, Warszawa 2009.
Wiak K., Ochrona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Kodeksie Karnym, „Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie” 2019, t. 12, nr 1, s. 323–337.
Wiak K., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w: Kodeks karny. Komentarz, A. Grześkowiak, K. Wiak (red.), Warszawa 2019, s. 847.
Wojciechowska J., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, w: Kodeks karny. Komentarz do artykułów 117–221, A. Wąsek, R. Zawłocki (red.), Warszawa 2010.
Zabójstwo Narutowicza. Kres demokracji w II RP, Warszawa 2022.
Zawadka G., Kacprzak I., Wyroki dla szpiegów, „Rzeczpospolita”, 2 II 2023 r.
Akty prawne
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (DzU z 1997 r. nr 78 poz. 483, ze zm.).
Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r. (DzU z 1952 r. nr 33 poz. 232).
Konwencja ONZ o zapobieganiu przestępstwom i karaniu sprawców przestępstw przeciwko osobom korzystającym z ochrony międzynarodowej, w tym przeciwko dyplomatom, sporządzona w Nowym Jorku dnia 14 grudnia 1973 r. (DzU z 1983 r. nr 37 poz. 168).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (DzU z 2022 r. poz. 1138, ze zm.).
Ustawa z 19 kwietnia 1969 r. Kodeks karny (DzU z 1969 r. nr 13 poz. 94).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny (DzU z 1932 r. nr 60 poz. 571).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego