Słowa kluczowe
siły morskie RP
system ochrony granicy morskiej państwa
Abstrakt
Polskie obszary morskie – zarówno te wchodzące w skład terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, jak i te znajdujące się poza nim –
są objęte odpowiednią jurysdykcją państwa zapewniającą dbałość o polskie interesy na tych akwenach. Różnorodność przedmiotowa
prawnie chronionych wartości wymaga systemowych działań kompetentnych podmiotów. Bezpieczeństwo polskich obszarów
morskich w ujęciu militarnym (obronnym), a także pozamilitarnym (ochronnym) na poziomie krajowym jest gwarantowane przez
siły morskie RP. Celem artykułu jest przedstawienie roli Morskiego Oddziału Straży Granicznej – na tle ustrojowych rozstrzygnięć
i występujących zagrożeń – w przeciwdziałaniu pozamilitarnym sytuacjom nadzwyczajnym na polskich obszarach morskich. W wyniku
przeprowadzonych badań należy przyjąć, że zakres ustawowych zadań i uprawnień w połączeniu z potencjałem kadrowym i sprzętowym MOSG czyni tę jednostkę Straży Granicznej głównym pozamilitarnym komponentem sił morskich RP.
Bibliografia
Bibliografia
Goryński G., MOSG na drodze do Unii Europejskiej, „Przegląd Morski” 2003, nr 10, s. 5–24.
Ilnicki M., Służby graniczne w walce z terroryzmem. Polskie warunki ustrojowo-prawne, Toruń 2011.
Ilnicki M., Wykorzystanie potencjału ochronnego państwa na rzecz bezpieczeństwa polskich obszarów morskich, w: Edukacja dla bezpieczeństwa. Paradygmaty kultury bezpieczeństwa, A. Lymar, M. Ilnicki (red.), Poznań 2016, s. 185–194.
Makowski A., Ilnicki M., Ausserordentliche Lage bei friedlichen Bedingungen für das Funktionieren der Meeresumwelt – ein Versuch, den Begriff zu definieren, „Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego” 2020, t. 14, s. 93–107.
Strategiczna Koncepcja Bezpieczeństwa Morskiego RP, Warszawa–Gdynia 2017.
Straż Graniczna. Informacja statystyczna za I kwartał 2022 r., Warszawa, kwiecień 2022 r.
Źródła internetowe
www.morski.strazgraniczna.pl/mor/ [dostęp: 20 VI 2022].
Akty prawne
Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o stosunkach prawnych na polsko-radzieckiej granicy państwowej oraz współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach granicznych, podpisana w Moskwie dnia 15 lutego 1961 r. (DzU z 1961 r. nr 47 poz. 253).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 z dnia 13 listopada 2019 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz uchylenia rozporządzeń (UE) nr 1052/2013 i (UE) 2016/1624 (Dz. Urz. UE L 295/1 z 14 XI 2019 r.).
Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (t.j. DzU z 2022 r. poz. 813, ze zm).
Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych (t.j. DzU z 2022 r. poz. 2632).
Ustawa z dnia 19 grudnia 2014 r. o rybołówstwie morskim (t.j. DzU z 2022 r. poz. 540, ze zm).
Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (t.j. DzU z 2022 r. poz. 515, ze zm.).
Ustawa z dnia 4 września 2008 r. o ochronie żeglugi i portów morskich (t.j. DzU z 2022 r. poz. 2257, ze zm.).
Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (t.j. DzU z 2023 r. poz. 122).
Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. DzU z 2022 r. poz. 2091).
Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (t.j. DzU z 2017 r. poz. 1928).
Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (t.j. DzU z 2017 r. poz. 1897).
Ustawa z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (t.j. DzU z 2022 r. poz. 457, ze zm.).
Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (t.j. DzU z 2022 r. poz. 295).
Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (t.j. DzU z 2022 r. poz. 1061, ze zm.).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 lutego 2017 r. w sprawie wykonywania niektórych czynności przez funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej oraz współpracy Służby Celno-Skarbowej z Policją i Strażą Graniczną (DzU z 2017 r. poz. 386).
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 kwietnia 2014 r. w sprawie wykroczeń, za które funkcjonariusze Straży Granicznej są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (t.j. DzU z 2020 r. poz. 1437).
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie upoważnienia innych organów administracji rządowej do wykonywania niektórych zadań organów celnych (t.j. DzU z 2017 r. poz. 1963).
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu ustalania zasięgu terytorialnego przejść granicznych (t.j. DzU z 2018 r. poz. 952).
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad współdziałania Straży Granicznej z Siłami Powietrznymi i Marynarką
Wojenną Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie ochrony granicy państwowej (t.j. DzU z 2020 r. poz. 1212).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 czerwca 2001 r. w sprawie ustalenia morskich i stałych lotniczych przejść granicznych oraz rodzaju ruchu dozwolonego przez te przejścia (t.j. Dz U z 2015 r. poz. 1534).
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 20 sierpnia 1999 r. w sprawie współpracy urzędów morskich z Marynarką Wojenną i Strażą Graniczną (DzU z 1999 r. nr 75 poz. 850).
Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 czerwca 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie szczegółowych zasad współdziałania Straży Granicznej z Siłami Powietrznymi i Marynarką Wojenną Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie ochrony granicy państwowej (DzU z 2020 r. poz. 1212).
Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 4 października 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia innych organów administracji rządowej do wykonywania niektórych zadań organów celnych (DzU z 2017 r. poz. 1963).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego