Panel Redakcyjny czasopisma „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego”

Czy następuje schyłek ekoterroryzmu?
PDF
PDF (English)

Słowa kluczowe

animaliści
ekocentryzm
ekologia
ekotaż
ekoterroryzm.

Abstrakt

Celem artykułu jest krótka charakterystyka ekoterroryzmu, którego podstawą jest specyficzna ideologia. Niektóre treści głoszone przez jej propagatorów mogłyby zasługiwać na poparcie, gdyby nie ich zbyt odhumanizowana retoryka, a zwłaszcza praktyka nią motywowana. Zjawisko ekoterroryzmu, czyli terroryzmu ekologicznego, jest związane ze stosowaniem przemocy przez ekstremistyczne ugrupowania proekologiczne i zradykalizowane jednostki. Ekoterroryzm dzieli się na terroryzm prośrodowiskowy i prozwierzęcy, zwany również animalistycznym. Terroryzm ekologiczny można też podzielić na terroryzm obrońców środowiska naturalnego i terroryzm stosowany przez obrońców praw zwierząt. Największy rozwój ekoterroryzmu nastapił w USA. Animal Liberation Front, ALF (Front Wyzwolenia Zwierząt) był najbardziej niebezpieczną organizacją proekologiczną, najwięcej członków liczyła natomiast była grupa Earth First!, EF! (Najpierw Ziemia!). Do przemocy ze strony ekoterrorystów dochodziło w wielu państwach naszego kontynentu, przede wszystkim w Wielkiej Brytanii. Do Polski również przeniknęła ideologia ekocentryzmu, stanowiąca na Zachodzie motywację do aktywności wielu ugrupowań, jednak w naszym kraju nie wywarła ona wielkiego wpływu na działalność zorganizowanych grup
ekologów i pojedynczych osób. Notowano natomiast przypadki przemocy układające się w serię zdarzeń skierowanych przeciw określonym firmom i instytucjom zagrażającym środowisku. Z przeprowadzonych badań wynika, że powoli, ale systematycznie spada na świecie liczba zdarzeń o charakterze ekoterrorystycznym. Za wcześnie, aby prognozować jego schyłek, jednak na pewno można mówić o coraz mniejszej aktywności związanej ze stosowaniem przemocy. Na obniżanie skali agresywnych działań proekologicznych składa się kilka okoliczności. Przede wszystkim nastąpił wzrost świadomości ekologicznej społeczeństw i rządów. Duży wpływ na spadek liczby zdarzeń o charakterze ekoterrorystycznym ma też zaostrzenie przepisów prawa, a także działalność organizacji ekologicznych.

 

PDF
PDF (English)

Bibliografia

Czaja J., Terroryzm polityczny we Włoszech, w: Terroryzm polityczny, J. Muszyński (red.), Warszawa 1981, s. 206–231.

Kowalska S., Ekoterroryzm – rozważania w kontekście bezpieczeństwa i zasady zrównoważonego rozwoju. Wybrane regulaje prawa międzynarodowego, w: Prawa człowieka a ochrona środowiska. Wspólne wartości i wyzwania, B. Gronowska i in. (red.), Toruń 2018, s. 222–245.

Kuipers D., Operation Bite Back: Rod Coronado’s War to Save American Wilderness, London 2009.

Kushner H.W., Encyclopedia of Terrorism, Thousand Oaks 2003.

Machniak A., Radykalizm i ekstremizm nowych ruchów społecznych na przykładzie Frontu Wyzwolenia Zwierząt, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 2018, nr 1, s. 259–269.

Michaud T.A., Ekoterror a ekoideologia, w: Terroryzm – dawniej i dziś, P. Jaroszyński i in. (red.), Lublin 2010, s. 73–85.

Patterson Ch., Eternal Treblinka: Our Treatment o f Animals and the Holocaust, New York 2002.

Posłuszna E., Ekstremizm ekologiczny, źródła – przejawy – perspektywy, Warszawa 2012.

Tomasiewicz J., Przemoc w ruchu ekologicznym: od obywatelskiego nieposłuszeństwa do terroryzmu (przypadek Earth Liberation Front), „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2004, nr 1, s. 187–209.

Źródła internetowe

Bondaroff T.P., Bitter Green: An Examination of the Strategy of Ecotage, 2009 r., s. 72–78, https://www.academia.edu/238985/Bitter_Green_The_Strategy_of_Ecotage [dostęp: 12 II 2021].

Bondaroff T.P., Throwing a Wrench into Things: The Strategy of Radical Enviromentalism, „Journal of Military and Strategic Studies” lato 2008, nr 4, s. 6–7, https://www.academia.edu/192381/THROWING_A_WRENCH_INTO_THINGS_THE_STRATEGY_OF_ RADICAL_ENVIRONMENTALISM?email_work_card=title [dostęp: 16 II 2021].

Cheda J., Ekoterroryzm jako współczesne zagrożenie bezpieczeństwa ekologicznego na świecie i w Polsce, „Karpacki Przegląd Naukowy” 2014, nr 3, http://ktnio.pl/Home/PokazPdf?nazwaPliku=KPN%20kwartalnik%2FKarpacki%20Przegl%C4%85d%20Naukowy%

Nr%203(11)-2014.pdf [dostęp: 30 I 2021].

DeBruin C., Right-Wing Extremism in the United States, Williams Honors College Akron University 2019, https://ideaexchange.uakron.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2024&context=honors_research_projects [dostęp: 22 II 2021].

Doherty B., Sea Shepherd says it will abandon pursuit of Japanese whalers, „The Guardian”, 29 VIII 2017 r., https://www.theguardian.com/environment/2017/aug/29/sea-shepherd-says-it-will-abandon-pursuit-of-japanese-whalers [dostęp: 25 II 2018].

Eco-terrorism Specifically Examining Stop Huntingdon Animal Cruelty („SHAC”), Hearing before the Committee on Environment and Public Works United States Senate, 26 X 2005 r., s. 5–8, https://www.govinfo.gov/content/pkg/CHRG-109shrg39521/pdf/ CHRG-109shrg39521.pdf [dostęp: 12 II 2021].

http://www.animalperson.net/ronnie-lee-on-the-alf/ [dostęp: 12 II 2021].

http://www.naiaonline.org/articles/article/quotes-from-the-leaders-of-the-animal-rights-movement#sthash.q4A1 wR4T.dpbs [dostęp: 12 II 2021].

http:/www.wegetarianie.pl/forum/ogolnie/2614/ [dostęp: 15 II 2021].

https://www.britannica.com/topic/ecoterrorism [dostęp: 24 XII 2021].

https://bagna.pl/mokre-tematy/194-dolina-rospudy-historia-i-tlo-konfliktu [dostęp: 14 II 2021].

https://biznesalert.pl/ekoterroryzm-ekologia-klimat-srodowisko/ [dostęp: 18 II 2021].

https://furcommission.com/in-their-own-words-the-animal-liberation-front-alf-hasthis-to-say/ [dostęp:12 II 2021].

https://miastojestnasze.org/ dziwny-przypadek-lukasza-warzechy/ [dostęp: 15 II 2021].

https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/warzecha-od-rzeczy-w-do-rzeczy-369 [dostęp: 15 II 2021].

https://pl.qaz.wiki/wiki/International_Fund_for_Animal_Welfare [dostęp: 18 II 2021].

https://pl.wikipedia.org/wiki/Rainbow_Warrior [dostęp: 18 II 2021].

https://pracownia.org.pl/pracownia-aktualnosci/244-w-obronie-wielorybow-na-swiecie-zwyciestwo-sea-shepherd [dostęp: 18 II 2021].

https://prawy.pl/56196-ekoterroryzm-nowotwor-zzerajacy-polske/ [dostęp: 15 II 2021].

https://publicystyka.ngo.pl/klimatyczne-fiasko-premiera-morawieckiego-greenpeace-pyta-serio [dostęp:14 XII 2019].

https://swiatrolnika.info/ekoterroryzm-haracze-porwania-i-szantaz [dostęp: 15 II 2021].

https://tvn24.pl/magazyn-tvn24/byly-bloki-bedzie-las-do-poniedzialku-ma-was-tu-nie-byc,167,2880 [dostęp: 30 VII 2018].

https://web.archive.org/web/20171208174807/http://www.seashepherd.org/news-and-commentary/news/sea-shepherd-launches-new-anti-poaching-vessel-mv-sharpie.html [dostęp: 8 XII 2017].

https://www.consumerfreedom.com/2004/01/2339-peta-and-terrorism-the-real-deal/ [dostęp: 12 II 2021].

https://www.defence24.pl/japonia-rozpoczyna-wojnez-wielorybami-niedziela [dostęp: 18 II 2021].

https://www.ekoterroryzm.pl/index.php/przypadki-ekoterroryzmu/18-dzien-bez-futra-ekoterrorysci-uderzaja-w-polska-gospodarke [dostęp: 15 II 2021].

https://www.ekoterroryzm.pl/index.php/przypadki-ekoterroryzmu/23-ekoterroryzm-wsrod-najwiekszych-zagrozen-2018-roku [dostęp: 22 II 2021].

https://www.energetyka24.com/ekoterroryzm-w-polsce-tajemniczy-zielony-front-podpalil-harwestery-na-dolnym-slasku [dostęp: 11 IV 2019].

https://www.facebook.com/AnimalLiberationPressOffic/posts/animal-rights-militiathe-animal-rights-militia-arm-is-a-banner-used-by-animal-ri/2278788152207848/ [dostęp: 17 II 2021].

https://www.gov.pl/web/klimat/konwencja-waszyngtonska-cites [dostęp: 18 II 2021].

https://www.greenpeace.org/international/story/48966/irving-dorothy-stowe-greenpeace-history-founders-mentors/ [dostęp: 24 I 2022].

https://www.mojanorwegia.pl/aktualnosci/norwegia-ulatwi-polowy-wielorybow-resort-idziena-reke-wielorybnikom-17514.html [dostęp: 18 II 2021].

https://www.money.pl/gospodarka/budowa-s16-jak-walka-o-doline-rospudy-ministerstwo-infrastruktury-obawia-sie-ostrych-protestow-6381246601533569a.html [dostęp: 14 II 2021].

https://www.nature.com/articles/nbt0600_582b [dostęp: 18 II 2021].

https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2019-02-26/zatrzymano-podejrzanego-o-wysadzenie-jesienia-ubieglego-roku-budynku-w-bielsku-bialej/ [dostęp: 26 II 2019].

https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2019-06-22/twarz-premiera-morawieckiego-z-napisem-wstyd-wyswietlona-na- elektrowni/ [dostęp: 14 II 2021].

https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2021-07-19/bielsko-biala-sad-wyda-wyrok-w-sprawie-wysadzenia-bloku-mateuszowi-h-grozi-10-lat-wiezienia/ [dostęp: 20 VII 2021].

https://www.postbulletin.com/letter-animal-rights-movement-wallows-in-human/article_e932b1a3-54ac-526a-a086-be4c7deaa75e.html [dostęp: 12 II 2021].

https://www.radiozet.pl/Co-gdzie-kiedy-jak/piatka-dla-zwierzat-projekt-ustawy-tresc-co-to-kiedy-glosowanie [dostęp: 15 II 2021].

https://www.rp.pl/biznes/art1054421-greenpeace-blokuje-rafinerie-biopaliwa-we-francji-z-powodu-surowca [dostęp: 30 X 2019].

https://www.reuters.com/article/us-brazil-environment/brazil-authorizes-national-security-force-to-fight-deforestation-idUKKBN2041XI [dostęp: 18 II 2021].

https://www.supersummary.com/the-monkey-wrench-gang/summary/ [dostęp: 23 XII 2021].

https://www.tygodnikprzeglad.pl/prawdziwy-szwindel-klimatyczny/ [dostęp: 15 II 2021].

https://www.washingtontimes.com/news/2001/oct/7/20011007-025834-9663r/ [dostęp: 7 XI 2001].

Leksykon ekologii i ochrony środowiska, https://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/ leksykon-ekologii-i-ochrony srodowiska/ekoterroryzm [dostęp: 30 I 2021].

Loadenthal M., „Eco-Terrorism”: An Incident-Driven History of Attack (1973–2010), „Journal for the Study of Radicalism” 2017, t. 11, nr 2, https://www.academia.edu/33263882/_2017_Eco_Terrorism_An_Incident_Driven_History_of_Attack_1973_2010_?email_ work_card=thumbnail [dostęp: 22 II 2021].

Mączkowski K., Ekoterroryzm to głupota, „Dzikie Życie” 2011, nr 2/200, https://dzikiezycie.pl/archiwum/2011/ luty-2011/ekoterroryzm-to-glupota [dostęp: 30 I 2021].

Michaud T.A., Ekoterroryzm: kulisy bycia „zielonym”, https://3obieg.pl/ekoterroryzm-kulisy-bycia-zielonym-prof-thomas-michaud/ [dostęp: 19 IX 2012].

Parson S., Understanding the Ideology of the Eart Liberation Front, „Green Theory & Praxis:The Journal of Ecopedagogy” 2008, nr 2, s. 52, https://www.academia.edu/518248/Understanding_the_Ideology_of_the_Earth_Liberation_Front?email_work_card=title [dostęp: 11 II 2021].

Pellow D.N., Eco-terrorism, w: Keywords for Environmental Studies, J. Adamson, W.A. Gleason, D. Pellow (red.), New York 2016, https://www.degruyter.com/document/doi/10.18 574/9780814760741-029/html [dostęp: 24 XII 2021].

Posłuszna E., A Prognostic View on the Ideological Determinants of Violence in the Radical Ecological Movement, „Sustainability” 2020, t. 12, nr 16, https://www.mdpi.com/2071-1050/12/16/6536/html [dostęp: 18 II 2021].

„Resistance Magazine”, wiosna 2010, t. 2, nr 1, http://www.arissamediagroup.org/book/resistance-magazine-2/ [dostęp: 24 I 2022].

Sobczyk M., Gaja – Żyjąca planeta, „Dzikie Życie” 2002, nr 5/95, https://dzikiezycie.pl/archiwum/2002/maj-2002/gaja-zyjaca-planeta [dostęp: 30 I 2021].

Spadaro P.A., Climate Change, Environmental Terrorism, Eco-Terrorism and Emerging Threats, „Journal of Strategic Security” 2020, t. 13, nr 4, s. 58–80, https://digitalcommons.usf.edu/cgi/viewcontent.cgi? article=1863&context=jss [dostęp: 17 XI 2021].

US Department of Homeland Security, An Overview of Bombing and Arson Attacks by Environmental and Animal Rights Extremists in the United States, 1995-2010, maj 2013 r., https://www.dhs.gov/sites/default/files/publications/OPSR_TP_TEVUS_Bombing-Arson-

Attacks_Environmental-Animal%20Rights-Extremists_1309-508.pdf [dostęp: 18 II 2021].

Yang Sue-Ming, Jen I-Chin, An Evaluation of Displacement and Diffusion Effects on Eco-Terrorist Activities After Police Interventions, „Journal of Quantitative Criminology” 2018, t. 34, nr 4, s. 1103–1123, https://www.researchgate.net/publication/320213750_

An_Evaluation_of_Displacement_and_Diffusion_Effects_on_Eco-Terrorist_Activities_After_Police_Interventions [dostęp: 18 II 2021].

Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją CC BY-NC-SA 4.0 (Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe).