Karol Olszewski’s 100th anniversary of death and his contribution to cryogenics (in Polish)

Authors

  • Alicja Rafalska-Łasocha Wydział Chemii UJ Zakład Chemii Nieorganicznej

DOI:

https://doi.org/10.4467/23921749PKHN_PAU.16.016.5272

Keywords:

Karol Olszewski, cryogenics, history of science,

Abstract

The article briefly presents the scientific achievements of Karol Olszewski (1846– 1915), who was born when Poland did not exist on the map of Europe and Polish science was developed mainly in Krakow, Lviv and at some European Universities. In 1883 Karol Olszewski and Zygmunt Wróblewski were the first in the world to liquefy oxygen, nitrogen and carbon oxide from the atmosphere in a stable state. In 1884 Olszewski was also the first person who liquefied hydrogen in a dynamic state, achieving a record low temperature of 225 °C (48 K). In 1895 he succeeded in liquefying argon. In January 1896 Olszewski replicated the Roentgen’s set‑up for obtaining X‑rays and successfully obtained this newly‑ discovered radiation for the first time in Krakow, initiating the foundation of the university’s department of radiology. Olszewski died on 25 March 1915. In March 2015 the Faculty of Chemistry of the Jagiellonian University organized a special celebration to commemorate the life and achievements of Karol Olszewski.

Author Biography

Alicja Rafalska-Łasocha, Wydział Chemii UJ Zakład Chemii Nieorganicznej

References

Estreicher, Tadeusz 1925: Karol Olszewski w dziesięciolecie śmierci (Kraków: Drukarnia „Czasu”; Odbitka z Przeglądu Współczesnego nr 37 i 38), ss. 37.

Góra, Paweł F. 2013: Zygmunt Florenty Wróblewski, pionier kriofizyki. Publikacja dostępna online: http://th-www.if.uj.edu.pl/zfs/gora/varia/wroblewski.pdf.

Królas, Krzysztof; Kucharski, Maciej 2000: Zygmunt Florenty Wróblewski (1845–1888). [W:] Złota Księga Wydziału Matematyki i Fizyki pod redakcją Bolesława Szafirskiego (Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego), ss. 429–434.

Leszczyński, Stanisław (red.) 2000: Historia radiologii polskiej na tle radiologii światowej. Kraków: Medycyna Praktyczna.

Pawłowska, Maria; Wichman, Jadwiga 2013: Wystawa wirtualna „Ty, co lotne ściskasz gazy, że aż marzną wśród szklanicy…”. Opracowanie wersji cyfrowej: Joanna Hoły. Elementy graficzne udostępnił: Nikodem Frodyma. Publikacja dostępna online: http://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/276684/index.html.

Rafalska-Łasocha, Alicja 2013a: Zygmunt Florenty Wróblewski (1845–1888). [W:] Wielcy Polacy z Galicji i Kresów Południowo-Wschodnich, (Białystok: Wydawnictwo Buk), ss. 177–187.

Rafalska-Łasocha, Alicja 2013b: Karol Stanisław Olszewski (1846–1915) z Broniszowa k. Ropczyc. [W:] Wielcy Polacy z Galicji i Kresów Południowo-Wschodnich. Białystok: Wydawnictwo Buk, ss. 188–198.

Rafalska-Łasocha, Alicja 2013c: 130th anniversary of the liquefaction of solid gases at Jagiellonian University. Newsletter JU 16, p. 16. Publikacja dostępna online: http://www.uj.edu.pl/documents/1333512/2818db1d-f59a-491f-9fa6-13410499aab3.

Rafalska-Łasocha, Alicja 2015a: Wspomnienie w 100. rocznicę śmierci Karola Olszewskiego. Alma Mater 175–176, ss. 44–48.

Rafalska-Łasocha, Alicja 2015b: Maria Skłodowska-Curie i jej kontakty ze środowiskiem krakowskim. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Szczepaniec-Cięciak, Elżbieta 2000: Karol Olszewski (1846–1915). Chemik, światowej sławy kriogenik. [W:] Złota Księga Wydziału Chemii, tom I, pod redakcją Elżbiety Szczepaniec-Cięciak (Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego), ss. 144–151.

Szytuła, Andrzej 2008: 125. rocznica skroplenia składników powietrza. Alma Mater 108, ss. 53–57. Publikacja dostępna online: http://www2.almamater.uj.edu.pl/108/16.pdf .

Urbanik, Andrzej; Borczowska, Elżbieta; Chojnacka, Irena; Herman-Sucharska, Izabela; Chrzan, Robert; Kuśmiderski, Józef 2000: Początki radiologii w Krakowie. [W:] Historia radiologii polskiej na tle radiologii światowej pod redakcją Stanisława Leszczyńskiego (Kraków: Medycyna Praktyczna), ss. 346–351.

Wróblewski Zygmunt 1883: O niektórych zjawiskach, jakie przedstawiają gazy i ciecze pod wysokim ciśnieniem, i najnowszych narzędziach do tego służących. Rocznik Zarządu Akademii Umiejętności w Krakowie 1883 /1884.

Wróblewski, Zygmunt; OLSZEWSKI, Karol 1883a: Sur la liquéfaction de l’oxygène et de l’azote, et sur la solidification du sulfure decarbone et de l’alcool. Note de MM. S. WROBLEWSKI et K. OLSZEWSKI, présentée par M. Debray. Comptes Rendus 96, s. 1140. Publikacja dostępna online: http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=235123.

Wróblewski, Zygmunt; Olszewski, Karol 1883b: Sur la liquéfaction de l’azote. Note de MM. S. WROBLEWSKI et K. OLSZEWSKI, présentée par M. Debray. Comptes Rendus 96, s. 1225–1226. Publikacja dostępna online: http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=235125.

Wojtaszek, Zdzisław; Kuzyk, Halina; Morzyniec, Alojzy; Dubowy, Jerzy; Łopata, Krystyna 1990: Karol Olszewski. Warszawa–Kraków.

Published

2015-11-24

Issue

Section

NEWS AND CONFERENCE REPORTS