"Archeion"
Submission Panel | Panel Redakcyjny

Zasady etyczne obowiązujące w czasopiśmie

Czasopismo stawia sobie za cel przestrzeganie zasad sformułowanych przez Committee on Publication Ethics (COPE) dotyczących wszystkich zadań i obowiązków redaktorów, recenzentów, autorów oraz czytelników – patrz: COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors, 
http://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf
 [dostęp: 6.01.2020].

Zadania i obowiązki redaktorów

Systematyczne podnoszenia standardów czasopisma
Redakcja dokłada wszelkich starań w celu podnoszenia standardów czasopisma we współdziałaniu z członkami Rady Naukowej czasopisma, autorami, recenzentami, czytelnikami i wyspecjalizowanymi organizacjami bądź wydawnictwami naukowymi (w tym Committee on Publication Ethics (COPE), Elsevier, Ithenticate. Professional Plagiarism Prevention, etc.)

Ścisła poufność, obiektywna bezstronność i wnikliwość oraz życzliwość
Redaktorzy są zobowiązani do traktowania zgłoszonych artykułów z zachowaniem ścisłej poufności oraz z obiektywną bezstronnością i wnikliwością.
W szczególności redaktorzy bez pisemnej zgody autorów nie mogą wykorzystywać we własnych badaniach informacji zawartych w zgłoszonych (i jeszcze nieopublikowanych) artykułach.

Niedozwolony konflikt interesów
Niedozwolony konflikt interesów między redaktorem, a autorem lub recenzentem jest zabroniony (patrz poniżej „Dodatkowe informacje o etyce wydawniczej”).

Ostateczna akceptacja lub odrzucenie zgłoszonych artykułów
O ostatecznej akceptacji lub odrzuceniu zgłoszonych artykułów decyduje redaktor naczelny, mając na względzie opinie redaktorów i recenzentów (patrz zakładka „Procedura recenzyjna”).

Przeciwdziałanie „autorstwu widmowemu”, „autorstwu gościnnemu” bądź „autorstwu honorowemu”, fałszowaniu danych, zmyślaniu danych, nieprawidłowościom cytowań: plagiatom, autoplagiatom oraz „efektowi św. Mateusza” i „efektowi Matyldy”
Redakcja zdecydowanie będzie przeciwstawiać się wszelkim przejawom autorstwa widmowego („ghostwriting”) i autorstwa gościnnego albo honorowego („guest authorship” albo „honorary authorship”), fałszowaniu danych i zmyślaniu danych oraz zatajaniu prawdziwych źródeł, z jakich czerpało się podczas przygotowywania swoich tekstów, naruszają one bowiem elementarne zasady etyki wydawniczej (patrz poniżej „Dodatkowe informacje o etyce wydawniczej”).

W przypadku wykrycia takiego niewłaściwego zachowania ze strony autora Redakcja czasopisma zażąda wyjaśnienia tego zachowania i następnie podejmie odpowiednie kroki; może to ostatecznie obejmować wycofanie danego artykułu i uniemożliwienie autorowi publikowania nowych artykułów w czasopiśmie.

Zadania i obowiązki recenzentów
Recenzenci są zobowiązani do traktowania zgłoszonych artykułów z zachowaniem ścisłej poufności oraz z obiektywną bezstronnością i wnikliwością.
W szczególności, bez pisemnej zgody autorów, nie mogą oni wykorzystywać we własnych badaniach informacji zawartych w zgłoszonych (i jeszcze nieopublikowanych) artykułach.

Niedozwolony konflikt interesów
Niedozwolony konflikt interesów między recenzentem, a redaktorem lub autorem jest zabroniony (patrz poniżej "Dodatkowe informacje o etyce wydawniczej").

Zadania i obowiązki autorów

Autorstwo
Uznanie autorstwa powinno być oparte wyłącznie na faktycznym wkładzie w tworzeniu przesłanego tekstu, tzn. udziału w: 1) planowaniu badań, pozyskiwaniu danych i analizie lub interpretacji danych, 2) opracowywaniu treści tekstu, wykonywaniu ważnych korekt, 3) ostatecznym zatwierdzeniu, 4) uzgodnieniu odpowiedzialności za wszystkie aspekty pracy.

Obowiązkiem autora jest udzielenie odpowiedzi na recenzje i korekty redakcyjne.

Celem recenzji i korekt redakcyjnych jest konstruktywna krytyka wszystkich aspektów zgłoszonego artykułu, która ma służyć poprawieniu jego formy edytorskiej i językowej, wzmocnieniu podstawy faktograficznej, pogłębieniu głoszonych tez czy formułowanych rozumowań. Autorzy zobowiązani są do jak najlepszego wykorzystania otrzymanych recenzji (patrz zakładka Procedura recenzyjna) i korekt redakcyjnych.

Współautorstwo i deklaracja współautorów
W wypadku autorów grupowych artykułu należy wymienić poszczególne przyczynki (zarówno opisowo, jak i procentowo) każdego autora.

Autorzy mogą na przykład sformułować następującą deklarację o wkładzie poszczególnych autorów w badaniach:

„Deklaracja dotycząca wkładu poszczególnych autorów w badaniach: a) planowanie badań: pierwszy autor (100%); b) pozyskiwanie danych i analiza lub interpretacja danych: drugi autor (100%); c) napisanie tekstu, wprowadzanie poprawek i ostateczne zatwierdzenie: pierwszy autor i drugi autor (100%).”

Zmiana autorstwa lub kolejności autorów po przesłaniu tekstu
Każda zmiana autorstwa lub kolejności autorów nieopublikowanego artykułu wymaga: a) podania przez autora-korespondenta jasnego uzasadnienia takiej zmiany i b) zgody wszystkich autorów na taką zmianę przesłaną indywidualnie pocztą elektroniczną do redaktora naczelnego.
Jeśli zmiana autorstwa lub kolejności autorów dotyczy opublikowanego artykułu, na łamach czasopisma zostanie opublikowana odpowiednia informacja.

Przyczynki i podziękowania
Przyczynki osób, które spełniają co najwyżej dwa z kryteriów autorstwa wymienionych powyżej, powinny być wymienione w podziękowaniach, ale ich nazwiska wolno podać tylko wtedy, gdy wyrażą oni na to zgodę.

Źródła finansowania artykułu
Autorzy artykułu powinni poinformować czytelników: a) kto sfinansował badania i b) czy darczyńcy odegrali jakąkolwiek rolę w badaniach i opublikowaniu artykułu.

Autor otrzymuje od redaktora naczelnego (lub jego zastępcy) recenzje artykułu oraz korekty redakcyjne wykonane przez Redakcję.

Przywileje czytelników

Otwarty, darmowy dostęp
„Archeion” jest czasopismem otwartego dostępu, w związku z tym czytelnicy mają otwarty, darmowy dostęp do wszystkich publikacji tego czasopisma.

Odnosi się to także do wszystkich artykułów opublikowanych od założenia czasopisma (1927), dostępnych na stronie internetowej archiwów państwowych: www.archiwa.gov.pl - w zakładce „Archeion”.

Dodatkowe informacje o etyce wydawniczej
„Autorstwo widmowe”, „autorstwo gościnne” czy „autorstwo honorowe”, fałszowanie danych, zmyślanie danych, nieprawidłowości cytowań: plagiaty, autoplagiaty oraz „efekt św. Mateusza” i „efekt Matyldy”.

Przez „autorstwo widmowe” („ghostwriting”) rozumiemy sytuację, gdy jakaś osoba wniosła istotny wkład w powstanie publikacji, ale mimo to nie zostaje ujawniona jej rola – osoba ta nie jest wymieniana: a) ani wśród autorów takiej publikacji, b) ani w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji.

Przez „autorstwo gościnne” albo „autorstwo honorowe” („guest authorship” albo „honorary authorship”) rozumiemy sytuację, gdy jakaś osoba jest wymieniania jako autor lub współautor publikacji, ale jej faktyczny udział w powstaniu tej publikacji był znikomy lub w ogóle go nie było.

Przez plagiat rozumiemy skopiowanie cudzego utworu lub jego części wraz z przypisaniem sobie prawa do jego autorstwa.

Przez autoplagiat rozumiemy plagiat własnej publikacji, tzn. ponowną publikację wydanej już uprzednio pracy bądź jej części bez podania informacji o tym fakcie.

Przez fałszowanie danych rozumiemy sytuację, gdy autor zmienia lub pomija wyniki badań w celu poparcia twierdzeń, hipotez, innych danych itp.

Przez zmyślanie danych rozumiemy sytuację, w której autor konstruuje, wytwarza lub wymyśla zdarzenia, procesy, obserwacje lub opisy, które nie wydarzyły się w rzeczywistości.

Przez zatajanie faktycznych źródeł, z jakich czerpało się podczas przygotowywania swoich tekstów rozumiemy:
- wszelkiego rodzaju plagiaty, w tym autoplagiaty:
- niecytowanie właściwych publikacji, a cytowanie w zamian publikacji autorów bardziej medialnych (zgodnie z „efektem św. Mateusza” lub „efektem Matyldy”).

Przez „konflikt interesów” rozumie się sytuację, gdy autor, recenzent albo redaktor (bądź też instytucja, w której taka osoba jest afiliowana) zaangażowany jest w ekonomiczne lub osobiste relacje, które mogą zakłócić jego osąd naukowy.